آموزش تخصصی باستان شناسی

ظرف سفالی منقوش- سیلک- هزاره چهارم پیش از میلاد – موزه ملی ایران


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

سفال به شکل خاک انداز- سیلک- هزاره اول پیش از میلاد – موزه ملی ایران


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تشکر استاد عزیز از زحمات بی دریغ که انجام می دهی

تصاویر خیلی جالب هستن ممنون از اموزشتون

درود و سپاس از دوستان عزیزم

تمدن آرتا-جیرفت باستان
موقعیت خاص جغرافیایی منطقه جیرفت و قرارگیری آن در مسیر ارتباطی فرهنگ‏ها و تمدن‏های‏ بزرگ شرق باستان،ارتباطات فرهنگی تجاری و صنعتی حوزه رود سند با بین النهرین،ایلام و سواحل جنوبی خلیج فارس،به شکل‏گیری یک حوزه فرهنگی مهم و غنی در زمینه تولیدات صنعتی‏ و کشاورزی و فعالیت‏های هنری در منطقه جیرفت انجامید.

تمدن حوزه هلیل‏رود به عنوان یکی از مراکز اصلی تمدن شرق باستان،از اوایل هزاره سوم پیش از میلاد،بخش مهمی از نیازهای صنعتی،معبدها و کاخ‏های سلطنتی شرق باستان را به شکل کالای‏ تولید شده صادراتی یا مواد خام اولیه تأمین می‏کرده است.

سراسر این منطقه را می‏توان یک محدوده باستانی دانست،این منطقه حاصل‏خیز بهشت گمشده‏ باستان‏شناسان نام گرفته است.کمتر منطقه‏ای در جهان است که چنین ویژگی‏های مناسب‏ جغرافیایی برای به وجود آمدن تمدن داشته باشد.


کشف خط و زیگورات و بقایای آثار فرهنگی فراوان در جیرفت که هم‏دوره با آثار تمدن و فرهنگ‏ سومر در بین النهرین است و همچنین استقلال و تأثیرپذیر نبودن تمدن جیرفت از فرهنگ سومر، نشان می‏دهد که جیرفت می‏تواند با یافته‏های خود در آینده مسیر تمدن بشر را تغییر دهد و تمدن‏ خاورمیانه را دچار تحولی عظیم سازد.


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

موقعیت قرارگیری این تمدن(آرتا-جیرفت باستان) بر روی نقشه


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تمدن آرتا-جیرفت باستان
در متون کهن تاریخی ایران،دارای دو ایالت«انشان و آرت»است که براساس تحقیقات باستان‏شناسان‏ و آثار به دست آمده انشان همان فارس کنونی است.اما اینکه آرت کجاست،سال‏ها محل بحث‏ باستان‏شناسان بود تا اینکه سرانجام حدود ۲۵ سال پیش دکتر مجیدزاده باستان‏شناس ایرانی که‏ هم‏اکنون سرپرست هیئت حفاری باستان‏شناسی در جیرفت است نظریه‏ای را مطرح کرد که براساس‏ آن جیرفت کنونی پایتخت حکومت آرت بوده است و البته این نظریه تاکنون نه تنها مخالفی پیدا نکرده‏ بلکه با توجه به آثار به دست آمده از آن تقریبا قطعی شده است.دکتر مجیدزاده دراین‏باره می‏گوید: طبق متون ۴۶۰۰ سال پیش،آرت سرزمینی بود که دارای معماری و هنر بسیار بالایی بود،تا آنجایی که‏ شاهان بین النهرین از پادشاه آرت درخواست هنرمند و معمار داشته‏اند.مجموعه این امر نشان از غنی‏ بودن این محوطه تاریخی دارد،طوری که تاکنون خاستگاه تمدن بشری را بین‏النهرین(جنوب عراق) می‏دانستند،اما من معتقدم که کرمان(جیرفت)خاستگاه تمدن بشری است.

حوزه فرهنگی هلیل‏رود در اوایل هزاره سوم قبل از میلاد یکی از بزرگ‏ترین مراکز صنعتی-تجاری شرق باستان بوده که در زمینه تولید و صدور کالاهای ساخته شده هم‏چون انواع سنگ و صابون، مرمر و مفرغ به سایر مراکز تمدنی منطقه از جمله بین النهرین فعالیت داشته است.

به گفته دکتر مجیدزاده،از آثاری که باقی مانده می‏توان به دو تپه بزرگ در منطقه اشاره کرده از جاده‏ای که از جیرفت به سمت کهنوج می‏رود در ۳۰ کیلومتری جیرفت روستایی به‏نام کنار صندل‏ قرار دارد که در آن دو تپه وجود دارد که حفاری‏ها از آنجا آغاز شده است

حفاری در دو تپه در روستای کنار صندل منجر به پیدا شدن شهری بسیار بزرگ به مرکزیت تپه کنار صندل الف به عنوان حاکم‏نشین شده و نیز یک سازه خشتی مطبق عظیم که احتمالا سازه‏ای مذهبی

بود(تپه کنار صندل ب)به اعتقاد دکتر مجیدزاده در طول دره هلیل‏رود پادشاهی کهن با هنر و تمدن‏ درخشان به نام«آرت»وجود داشته که نه تنها به صورت دالان فرهنگی عمل کرده،بلکه در شکل‏گیری کهن‏ترین تمدن بین النهرین که به سومری‏ها نسبت داده می‏شود نقش به‏سزایی داشته و شاید خاستگاه آن بوده است.

داستان حماسی‏ای به نام«انمرکار و فرمانروای آرت»که بر لوحی چهارگوش به ابعاد تقریبی ۵/۲۲ در ۵/۲۲ سانتی‏متر در اوایل هزاره دوم ق.م به نگارش درآمده به وضوح نشانگر حضور تاریخی این‏ تمدن در جیرفت است.داستان که متن آن بالغ بر ۶۰۰ سطر به خط میخی و به زبان سومری است از این قرار است که انمرکار پادشاه اوروک در بین النهرین به منظور دستیابی به مقادیری از سنگ گران‏بها نماینده‏ای از جانب خود به حضور فرمانروای پادشاهی آرت روانه می‏کند.

آرت پادشاهی دیگری در ایران بود که آن را هفت رشته‏کوه از پادشاه‏های اوروک جدا می‏ساخت و راه یافتن به آن بسیار مشکل بود.آرت شهری خوشبخت بود و معادن فراوان فلز و سنگ داشت،حال‏ آنکه سرزمین پست و جلگه‏ای بین النهرین فاقد این مواد بود و به شدت به آن نیازمند بود.

بنابراین انمرکار چشم طمع به آرت و ثروت آن دوخته بود.در پی این تصمیم انمرکار دست به دامان‏ خواهر خویش«اینن»الهه نیرومند و حامی شهر اوروک شده و از وی می‏خواهد که مردم آرت را وادار کند به منظور تزئین معابد و نمازخانه‏های متعدد به‏ویژه معبد«آبزو»یعنی معبد دریا،برای او طلا و نقره و سنگ لاجورد و دیگر سنگ‏های گران‏بها بیاورند.سرانجام در پایان داستان فرمانروای‏ آرت با درخواست پادشاه اوروک موافقت می‏کند و مردم آرت به اوروک طلا و نقره و لاجورد می‏آورند و آنها را در صحن مقدس معبد«اینن»بر روی هم انباشته می‏کنند.

این لوح بازگوکننده نخستین باری است که فرمانروایی برای آنکه کلمه‏ای از پیامش برای فرمانروای‏ سرزمین دیگری ناگفته نماند و تحریف نشود آن را به صورت مکتوب ارسال می‏دارد.این داستان‏ حماسی نشان می‏دهد که در دوران سلسله‏های قدیم،فرمانروایان بین النهرینی از وجود این پادشاهی‏ و معادن و سنگ‏ها و فلزهای قیمتی آن آگاهی و شناخت کامل داشته‏اند و آرت در هزاره دوم و سوم‏ قبل از میلاد پادشاهی نیرومند بوده است.همچنین از این متون چنین برمی‏آید که صنعت‏گران و هنرمندان آرت حداقل در طی هزاره سوم قبل از میلاد از شهرت چشم‏گیری برخوردار بوده‏اند و فرمانروایان دولت‏شهرها و پادشاهی‏های بین النهرینی از آنها و هنرشان شناخت کاملی داشته



کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

ظروفی که در اور کشف شده اند و احتمالا ساخت جیرفت هستند


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

شی سنگی جیرفت با طرح زیگورات


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg