اشکور بهشت گمشده تاریخ و طبیعت

اشکور؛ بهشتی روی زمین...

ﭼﻨﯿﻦ ﺭﻭﺍﯾﺖ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ ﺭﻋﻨﺎ ... ﻭ ﺩﺭ
ﺩﺭﮔﯿﺮﯾﻬﺎﯼ ﮐﺮﺩﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻨﮓ ﻗﺰﺍﻕ، ﮐﺮﺩ ﺁﻗﺎﺟﺎﻥ
ﺟﺪﺍﯼ ﺍﺯ ﺗﻔﻨﮓ، ﮐﻪ ﺗﮏ ﺗﯿﺮﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﻭﯼ ﺯﺑﺎﻧﺰﺩ ﻋﺎﻡ ﻭ
ﺧﺎﺹ ﺑﻮﺩﻩ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﮐﻤﺮﯼ ‏( ﮐﻠﺖ‏) ﺩﺭ ﺯﯾﺮ
ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﮐﻤﺮ ﻣﯽ ﺑﺴﺖ.ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﺩﯾﻮﺍﺭﻩ
ﺳﻨﮕﯽ ﺑﺴﺘﺮ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﭘﻨﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ
ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﺯﻡ ﻗﺰﺍﻕ ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﻭﺭ
ﮐﺮﺩﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯿﺪﻫﺪ. ﮐﺮﺩﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺯﺧﻤﯽ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ
ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ ﺗﯿﺮﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﺒﯿﻨﺪ،
ﻭﻗﺘﯽ ﻣﺮﺩ ﻗﺰﺍﻕ ﺗﮏ ﺗﯿﺮﺍﻧﺪﺍﺯ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﯼ ﺳﺮ ﻣﺠﺮﻭﺡ
ﻣﯿﺮﺳﺪ ﮐﺮﺩﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻏﻠﻂ ﺯﺩﻥ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ 7ﺗﯿﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺯﯾﺮ ﺷﻮﻻ ‏( ﻟﺒﺎﺱ ‏) ﺟﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻗﺰﺍﻕ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ
ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯿﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﺶ ﺍﺯ
ﻗﺎﺗﻞ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻣﯿﮕﯿﺮﺩ .

ﺩﺭ ﺑﺴﺘﺮ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﮐﻠﻮﺭﻭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺟﺎﺩﻩ ﺩﻭ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮓ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻬﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﮐﺮﺩﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﺩﺍﻏﺒﻨﺪﺍﻥ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﺑﺎ ﻗﺰﺍﻕ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ ﺭﻋﻨﺎ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ.

ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ تاریخی ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎﯾﯽ محل تلاقی عمارلو و اشکور و ﺁﺧﺮﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺎﺭﻟﻮ ﺯﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺨﺶ ﺩﯾﻠﻤﺎﻥ ﻭﺩﺭﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺷﻤﺎﻝ ﻭﺷﻤﺎﻝ ﺷﺮﻗﯽ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﮐﻼﻡ ﺭﻭﺩ، ﮔﻮﺭﭺ ،ﻧﺴﺎﻡ
ﮐﻪ ﻭﺭﯾﺎﺏ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭﺍﺳﺖ ﻭﺩﺭﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎﻝ ﻏﺮﺑﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎ
ﻧﯿﺰﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﻭﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﮐﯿﺎﺳﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ
‏( ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﻣﺎﺑﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺍﺳﺖ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ
ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﺻﻠﯽ ﭘﻞ ﺭﻭﺩ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‏) ﻭ ﺩﺭﻗﺴﻤﺖ
ﻏﺮﺏ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻧﯿﺰﮐﻮﻩ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻟﺸﮕﺎﻥ ‏(ﺑﺎ ﻓﺘﺢ ﻻﻡ ‏)ﻭ
ﺑﻠﻨﺪﯾﻬﺎﯼ ﺯﯾﺒﺎﯼ ﻣﺎﺯﻭﮔﺎﻩ ﻭﻣﺮﺍﺗﻊ ﺯﯾﺒﺎ ﻭﺩﯾﺪﻧﯽ ﺑُﻨﺎﻥ،ﺭﺍﺱ
ﺭُﻥ ﻭﺍﻣﺎﻡ ﺯﺍﺩﻩ ﺍﯼ ﺯﯾﺒﺎ ‏(ﺍﻣﺎﻡ ﺯﺍﺩﻩ ﻫﺎﺷﻢ‏)
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ.ﻭﺍﺯﺳﻤﺖ ﺟﻨﻮﺏ ﻭﺟﻨﻮﺏ ﺷﺮﻗﯽ ﻧﯿﺰﺑﺎ
ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺗﻮﺳﻪ ﭼﺎﻟﮏ ﻭ ﺯﻧﺶ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻣﺎﻡ
ﺯﺍﺩﻩ ﺍﯼ ﻓﯿﺮﻭﺯﮐﻮﻩ ﻫﻢ ﺩﺭﺑﻠﻨﺪﯾﻬﺎﯼ ﺁﻧﺠﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .
ﻣﺤﻮﻃﻪ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺷﮑﺎﻧﯿﺎﻥ - ﺩﻭﺭﻩ
ﺳﺎﺳﺎﻧﯿﺎﻥ - ﺳﺪﻩﻫﺎﯼ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺳﯿﺎﻫﮑﻞ، ﺑﺨﺶ ﺩﯾﻠﻤﺎﻥ،
ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﺩﯾﻠﻤﺎﻥ، ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺛﺮ
ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ۷ ﺍﺳﻔﻨﺪ ۱۳۸۶ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩٔ ﺛﺒﺖ ۲۱۵۲۲
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﯿﺪﻩ
ﺍﺳﺖ .
ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﺣﯿﺎﺕ ﻭﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺭﺍﺑﺮﺭﺳﯽ
ﮐﻨﯿﻢ ﻣﯿﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﻨﯿﻢ.
ﺑﺨﺶ ﺍﻭﻝ:ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺳﺎﻝ 1368 ‏( ﺯﻟﺰﻟﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ
ﺑﻪ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺭﻭﺩﺑﺎﺭ‏)
ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻡ:ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺳﺎﻝ1368
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺑﺨﺶ ﺍﻭﻝ ﻣﯿﭙﺮﺩﺍﺯﯾﻢ:ﺑﻌﺪ ﺍﺯﭼﻨﺪﺳﺎﻝ
ﺍﺯﮔﺬﺷﺖ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩﻫﺎﯼ ﺳﺎﮐﻦ ﻗﻮﭼﺎﻥ ‏(ﮐﻪ ﺧﻮﺩ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﻣﻔﺼﻞ ﻭﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ‏) ﺑﻪ ﻣﻨﺠﯿﻞ ﻭ ﺭﻭﺩﺑﺎﺭ
ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮﺩ ﺍﺭﺍﺿﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﯼ ﻭﺩﺍﻣﭙﺮﻭﺭﯼ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺑﻨﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﻟﺒﺮﺯ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﺩﻩ ﻭﺩﺭ ﺁﻥ
ﺳﮑﻨﯽ ﮔﺰﯾﺪﻧﺪ،ﺍﯾﻦ ﭘﯿﺸﺮﻭﯼ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭﺩﺭﻏﺎﻟﺐ ﺍﯾﻦ
ﭘﯿﺸﺮﻭﯼ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻠﯿﺸﻢ ﻭ
ﺟﯿﺮﻧﺪﻩ،ﭘﯿﺮﮐﻮﻩ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ ﮐﻪ ﺑﻌﺾ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ
ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﻭﺷﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪﭘﺪﯾﺪ ﺁﻣﺪﻧﺪﺁﺧﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ
ﺍﯾﻦ ﭘﯿﺸﺮﻭﯾﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﯿﺘﻮﺍﻥ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺳﺮﺯﻣﯿﻨﯽ ﺩﺭ ﺩﻝ
ﺍﺷﮑﻮﺭﺍﺕ ‏( ﺍﺷﮑﻮﺭﻋﻠﯿﺎ ‏)
ﭘﯽ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩ ﮐﻬﻦ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ "ﺑﯽ " ﯾﺎ
"ﺑﯿﻪ " ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺁﺏ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻣﺜﻞ ﺑﯽ
ﺑﺎﻻﻥ - ﺭﻭﺩ ﺑﺎﻟﻨﺪﻩ - ﭘﯽ ﻧﻮﺩ ﮐﻪ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﻫﻢ ﮔﻮﯾﺶ ﻣﯽ
ﺷﻮﺩ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎﻥ " ﭘﺎﯼ ﻧﻮﻧﺪ" ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﯿﮏ
ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﯽ ﻭﺍﮊﻩ ﻧﻮﻧﺪ ﺍﻭﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﻭ
ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻭ ... ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺍﺳﺖ . ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺁﻥ " ﻣﮑﺎﻧﯽ
ﭘﺎﯼ ﭘﺮﺳﺘﺸﮕﺎﻩ " ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺍﻗﻠﯿﻤﯽ ﺁﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﯼ
ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮐﻮﻩ ﻓﯿﺮﻭﺯﮐﻮﻩ ﯾﺎ ﺳُﻠﺲ ﮐﻮﻩ ﯾﺎ ﺳﺮﻭﺵ ﮐﻮﻩ
ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺩﺍﺭﺩ. ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺭﺍ
ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺁﻭﻧﺪ، ﻣﯿﺎﻥ ﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻻ ﻭﻧﺪ ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ، ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﮔﻮﯾﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﯿﺎﻥ ﻭﻧﺪ
ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ " ﺗﺮﺍﺵ ﮐﻼ " ﻭ ﺑﺎﻻ ﻭﻧﺪ ﺩﺭ "ﺑﺎﻡ ﺗﻠﻪ ﺳﺮ "
ﻭ " ﺳﺎﺯﮐﺶ " ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺁﺛﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ
ﮔﻮﺍﻩ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻠﯽ ﺛﺒﺖ
ﺷﺪﻩ ﻭﻟﯽ ﻫﻨﻮﺯ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺤﻮﻃﻪ
ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺩﻗﯿﻘﺎ
ﮐﺠﺎﺳﺖ،ﺁﯾﺎﻣﻨﻈﻮﺭﺑﻠﻨﺪﯾﻬﺎ ﻭﺻﺨﺮﻩ ﻫﺎﯼ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺗﺮﺍﺵ
ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻣﮑﺎﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻥ ﭘﯿﺶ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﻮﺩﻩ
ﻭﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺎﻧﺎﻡ ﺑﺎﻻﻭﻧﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﯾﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺣﺎﻝ
ﺣﺎﺿﺮ ﻭﺷﺎﯾﺪ ﺟﺎﯾﯽ ﺩﯾﮕﺮﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ
ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﭼﯿﺰ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺁﻧﻤﻮﻗﻊ
ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﻭﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﯾﻦ ﺣﺪﺱ ﻭﮔﻤﺎﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ
ﮐﻪ ﺩﺭﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎ ﺁﻭﺭﻩ ﻣﯿﺸﻮﺩ.
ﺁﻗﺎﯼ ﺭﺍﺑﯿﻨﻮﯼ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﮐﺘﺎﺏ ﻭﻻﯾﺎﺕ ﺩﺍﺭﺍﻟﻤﺮﺯ
ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﻣﺪﺗﯽ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﮐﻨﺴﻮﻟﮕﺮﯼ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺩﺭ ﺭﺷﺖ
‏( 1324 ﺗﺎ 1330 ‏) ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ
ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ :
ﭘﯿﻨﻮﻧﺪ ﺩﻫﮑﺪﻩ ﺍﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭﻗﺪﯾﻤﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻤﺎﻣﯽ
ﮐﺸﻒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭﮐﻒ ﺁﻥ ﮐﺎﺷﯿﻬﺎﯾﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺁﻥ
ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ ﺭﺳﺪﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﯼ ﺩﺭﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻣﯿﻨﻮﯾﺴﺪ : ﺩﻫﻘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﮔﻞ ﺁﻥ
ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﮐﻨﺪ ﺁﻓﺘﺎﺑﻪ ﺍﯼ ﭘﺮﺍﺯﺳﮑﻪ ﻃﻼ
ﻭﻃﺸﺘﯽ ﻣﻤﻠﻮﺍﺯﺳﮑﻪ ﻫﺎﯼ ﻧﻘﺮﻩ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻘﺮﻩ
ﻫﺎﯼ ﭘﯿﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﺻﻔﻮﯼ
ﺑﻮﺩ ‏(ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﮐﺮﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭﺍﻭﺍﯾﻞ ﺩﻭﺭﻩ ﺻﻔﻮﯼ
ﺩﺭﺗﻤﯿﺠﺎﻥ ﻻﻫﯿﺠﺎﻥ ﻭﻟﺸﺖ ﻧﺸﺎ ﺳﮑﻪ ﺿﺮﺏ ﻣﯿﺸﺪﻩ ‏)
ﻭﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻃﻼﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻗﺪﻣﺖ ﺑﺴﯿﺎﺭﺯﯾﺎﺩﺗﺮﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺳﺖ،ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﻫﻘﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﮔﻨﺞ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ
ﺁﺷﻨﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻬﺎﯼ ﻧﺎﭼﯿﺰﯼ ﺑﻪ ﯾﮏ
ﯾﻬﻮﺩﯼ ﻟﻨﮕﺮﻭﺩﯼ ﻓﺮﻭﺧﺖ ﻭﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻫﻢ ﻭﺯﻥ ﺳﮑﻪ ﻫﺎﯼ
ﻃﻼ ﻭﻧﻘﺮﻩ ﻣﺲ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩ،ﺁﻥ ﯾﻬﻮﺩﯼ ﻫﻢ ﺳﮑﻪ ﻫﺎﯼ
ﻃﻼ ﻭﻧﻘﺮﻩ ﺭﺍﺫﻭﺏ ﮐﺮﺩ ﻭﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺛﺮﻭﺕ ﻫﻨﮕﻔﺘﯽ
ﺭﺳﯿﺪ .ﻭﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﺪ :ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﺳﮑﻪ ﺍﺯﺁﻥ
ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﯿﺎﻭﺭﻡ ﻭﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻮﺯﻩ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ
ﺑﺴﭙﺎﺭﻡ ﻭﺁﻓﺘﺎﺑﻪ ﻭﺗﺸﺖ ﻣﺴﯽ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻡ .
ﯾﮑﯽ ﺍﺯﻋﺠﯿﺐ ﺗﺮﯾﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻗﺪﯾﻤﯿﻬﺎﯼ
ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺷﻨﯿﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺍﻏﯽ ﺭﺍ ﺩﺭﭘﯿﻨﻮﻧﺪ
ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺴﺶ ﺍﺯ ﻃﻼ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺧﻮﺩﺑﺨﻮﺩ ﺩﺭ
ﺷﺐ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﯿﺸﺪﻩ ﻭﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﻣﯿﺸﺪ ﻧﻮﺭﺵ ﺧﺎﻣﻮﺵ
ﻣﯿﮕﺷﺖ.
ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯﻗﺪﯾﻤﯿﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﻨﺪ ﺩﺭ 500 ﻣﺘﺮﯼ ﺧﺎﺭﺝ
ﺍﺯ ﻣﺤﻠﻪ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺯﻟﺰﻟﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﻭﺳﺎﺯﺷﺪﻩ
‏(ﮐﻼ ‏) ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺣﻤﺎﻣﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﺧﺮﺍﺑﻪ ﻫﺎﯾﯽ
ﺍﺯﯾﮏ ﺣﻤﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﺩﯾﺪﻩ ﺍﻧﺪ .

حرفی واسه گفتن نمیمونه جز تشکر از تلاش و همتی که برای شناساندن این خطه زیبا و بی نظیر داری انجام میدی.پاینده باشی و بهترین ها رو تو این حرفه واست آرزو میکنم .

مرسی عرفان جان

روستای ﺳﺎﺭﻡ اشکور علیا
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻫﺎﯼ ﺁﻏﻮﺯﮐﻠﻪ،ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺤﻠﻪ ﻭ ﻃﻼﺑﻦ
ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ 48 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺑﺨﺶ ﺭﺣﯿﻢ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ
ﺩﺭ 63 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﺮﻗﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﻭﺩﺳﺮ
ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﺮﮐﺰ ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﺳﯿﺎﺭﺳﺘﺎﻕ ﯾﯿﻼﻗﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .
ﺳﯿﺎﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺶ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭﮔﻞ ﺧﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﻫﺴﺖ ﺟﺰﺀ ﻣﻨﻄﻖ ﺩﯾﺪﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .
ﻧﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺶ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﺑﺎﺩﯼ ﺑﻮﺩﻩ
ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺷﯿﻮﻉ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﺟﺰﺍﻡ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ .
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺩﻭ ﺑﻘﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﯼ ﺍﺩﻫﻢ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

روستای ﺷﻔﯿﻊ ﺁﺑﺎﺩ اشکور ﺷﻮﺋﻴﻞ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺑﺮﮔﺎﻡ، ﻟﺘﺮﻭﺩ، ﭘﯽ ﺁﻏﻮﺯﯾﻦ ﻭ
ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﺳﺮ، ﺗﻮﮐﺎﺱ، ﻣﻮﻣﻦ ﺯﻣﯿﻦ ﻭ ﻟﺴﺒﻮ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ 59 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺑﺨﺶ ﺭﺣﯿﻢ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ 74
ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﻭﺩﺳﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ‏« ﮐﻬﻨﻪ ﺳﺮﺍ ‏» ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﮔﻮﯾﺎ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﺯ ﻗﺒﯿﻞ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﯾﺎ ﺳﯿﻞ ﺍﺯ
ﺑﯿﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ. ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﺩﯼ
ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻔﯿﻊ ﺩﺭ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺭﯼ ﺳﻮ
‏« siyarayso‏» ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺤﻞ ﻓﻌﻠﯽ ﺭﺍ ﺍﺣﯿﺎﺀ ﻭ ﺁﺑﺎﺩ
ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺷﻔﯿﻊ ﺁﺑﺎﺩ ﻧﺎﻡ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .
ﺩﺭ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﯾﮏ ﻗﻼﮐﻮﺗﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ
ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺘﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻼﮐﻮﺗﯽ ﻟﺴﺒﻮ ﻧﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﻣﺎ
ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻗﻼﮐﻮﺗﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ
ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﺷﻔﯿﻊ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﮎ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻗﺮﺍﺭ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ . ﺷﺎﯾﺪ ﺍﯾﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ
ﻫﻤﺠﻮﺍﺭﯼ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﻟﺴﺒﻮ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ
ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﻟﺴﺒﻮ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﯾﮑﯽ ﮐﻪ
ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺭﺍﻩ
ﺷﺎﻫﯽ ﺍﺷﮑﻮﺭ – ﻗﺰﻭﯾﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﯿﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺟﻨﮓ
ﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﮐﻮﺷﮑﯿﺎﻥ ﻭ ﺩﯾﻠﻤﯿﺎﻥ
ﺩﺭﮔﺮﻓﺖ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﯾﺖ ﻗﻼﮐﻮﺗﯽ ﻟﺴﺒﻮ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺧﺎﮎ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﺪ .
ﺑﻘﻌﻪ ﺍﯼ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺁﻗﺎ ﺳﯿﺪ
ﻭﻫﺎﺏ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻇﺎﻫﺮﯼ ﺑﻘﻌﻪ ﺑﻪ
ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ ﺍﺳﺖ:
ﺩﺍﺭﺍﯼ ﯾﮏ ﺻﻨﺪﻭﻗﭽﻪ ﭼﻮﺑﯽ ﻭ ﺯﯾﺎﺭﺗﻨﺎﻣﻪ، ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ
ﺍﯾﻮﺍﻥ، ﯾﮏ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻟﻨﮕﻪ ﭼﻮﺑﯽ ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺑﻘﻌﻪ، ﺩﺭ
ﺍﯾﻮﺍﻥ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺑﻘﻌﻪ ﻗﺒﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺯﯾﻨﺐ ﺧﺎﺗﻮﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﺻﻔﺮ
ﻋﻠﯽ ﺁﻗﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺑﻘﻌﻪ ﺍﺯ ﺳﻨﮓ ﻭ ﮔﻞ ﻭ
ﺑﺎﻡ ﺁﻥ ﺣﻠﺒﯽ ﺍﺳﺖ.
ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻠﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺒﺮ ﺩﺭ
ﺍﯾﻮﺍﻥ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺍﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ
ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﮔﻮﺭﮐﻦ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﻟﺴﺒﻮ
ﻭ ﭘﺮﮔﺎﻡ ﺩﻓﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ . ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ
ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻃﻤﯿﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﺒﻮﺩ ﮔﻮﺭﮐﻦ ﺑﺎ ﺩﻓﻦ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﺩﺭ
ﺍﯾﻮﺍﻥ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺑﻘﻌﻪ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ
ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﻨﺎﺭ ﺑﻘﻌﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ.

دهستان ﺯﯾﺎﺯ اشکور سفلی
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺁﻏﻮﺯﺑﻦ ﮐﻨﺪﺳﺮ، ﮔﺮﻣﺎﺑﺪﺷﺖ،
ﺩﯾﻮﺭﻭﺩ ﻭﺳﺠﯿﺮﺍﻥ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ 26 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ
ﺑﺨﺶ ﺭﺣﯿﻢ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ 41 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﻭﺩﺳﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﺮﮐﺰ
ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺳﻔﻠﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ
ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﯽ ﺁﯾﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍ ﺭﺍﻩ
ﻣﺎﻟﺮﻭﯼ ﺍﺷﮑﻮﺭﯾﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﭼﺎﺭﻭﺩﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺭﻫﮕﺬﺭﺍﻥ
ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺷﺐ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ، ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺭﺍﻫﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ
ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ.
ﮐﻮﻩ ﻋﺮﻭﺱ ﺩﺍﻣﺎﺩ، ﺳﻠﻢ ﺩﺍﺭﺑﻦ ‏«salam
darebon‏» ، ﺯﯾﺎﺯ ﺳﺮﻩ ‏« ziyazsere ‏» ﻭ ﺑﯽ ﺁﺑﯽ
ﮐﻮﺗﯽ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ
ﻣﯽ ﺭﻭﺩ .
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﻮﻩ ﻋﺮﻭﺱ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﺍﺛﺮ
ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﺠﺎﯾﺐ ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﯽ ﺁﯾﺪ
ﺳﺨﻦ ﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ
ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺷﮑﻮﺭﯾﺎﻥ ﺑﻮﯾﮋﻩ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﺳﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ . ﻧﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭ ﭘﺴﺮ ﻭ ﺩﺧﺘﺮﯼ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺫﻥ ﻭﺍﻟﺪﯾﻦ
ﺧﻮﯾﺶ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺯﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ
ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺑﯽ ﺣﺮﻣﺘﯽ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺎﻕ ﺁﻧﺎﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ
ﻧﻘﻄﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ‏« ﻋﺮﻭﺱ ﻭ ﺩﺍﻣﺎﺩ ‏»
ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺩﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﯽ
ﺷﻮﻧﺪ . ﺍﺷﮑﻮﺭﯾﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺮﻭﺱ ﻭ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﺍﯾﻨﮕﻮﻧﻪ
ﻧﻔﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ‏« ﺍﻟﻬﯽ ﺳﯽ ﭘﺮﺩﻩ ﮔﯿﺸﻪ ﺳﻨﮓ ﺳﯿﺎ ﺑﺒﯿﻦ
‏»‏( ﺧﺪﺍﯾﺎ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﯾﮑﯽ ‏«ﺳﯽ ﭘﻞ‏» ﺟﺴﻤﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺳﯿﺎﻩ
ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺮﺩﺩ‏).
ﮐﻮﻩ ﻋﺮﻭﺱ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﮐﻮﻩ ﻫﺎﯼ
ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺍﺯ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﻭ ﺷﮑﻮﻩ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ
ﻧﻈﺮ ﻫﺮ ﺑﯿﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮔﺬﺭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ
ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﻭﯼ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺧﺎﻟﻖ
ﻫﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ‏« ﺳﻠﻢ ﺩﺍﺭﺑﻦ‏» ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﺮﺩﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺸﻬﺪﯼ ﻋﻠﯽ ﺍﮐﺒﺮ ﻗﺎﺳﻤﯽ ﺁﻫﻨﮕﺮ
ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻐﻞ ﺁﻫﻨﮕﺮﯼ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ
ﺩﺍﺷﺖ . ﭼﺎﺭﻭﺩﺍﺭﺍﻥ ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ
ﻧﻘﻄﻪ ﻗﺎﻃﺮ ﻭ ﺍﺳﺒﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻌﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﺎﻃﺮﯼ
ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﯾﮏ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﻓﻨﺪﻭﻕ
ﺷﮑﻨﯽ ﻭ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻓﻨﺪﻭﻕ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﺍﺷﮑﻮﺭ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺩﻭ ﺑﺎﺏ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯﯼ
ﺩﺍﯾﺮ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﺭ ﺑﯿﻦ
ﺩﯾﮕﺮ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺑﺨﺸﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺷﺎﯾﺎﻥ ﺫﮐﺮ
ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺗﻨﻬﺎ
ﺟﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯﯼ ﺍﺳﺖ ﻟﺬﺍ
ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭ ﻭ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺍﺷﮑﻮﺭ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻌﻤﺖ
ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯﯼ ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﮑﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ
ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﻮﺭﺩ
ﺗﻮﺟﻪ ﺯﯾﺎﺩ ﺳﺎﺩﺍﺕ ﮐﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺍﯾﻦ
ﺟﻬﺖ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﯿﺎﺋﯿﺎﻥ ﻋﻤﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺑﺎﻏﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﯽ ﺩﺭ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎﺏ
ﺍﺯ ﺁﺳﺘﺎﺭﺍ ﺗﺎ ﺍﺳﺘﺎﺭﺑﺎﺩ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﺻﻔﺤﻪ 367 ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ :{ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﺪ ﮐﯿﺎ
} ﺟﻬﺖ ﻣﻨﺰﻝ ﻭ ﻣﺴﮑﻮﻥ ﻋﺎﺑﺮﯼ ﺍﻟﺴﺒﯿﻞ ﺩﺭ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ
ﺍﺷﮑﻮﺭ، ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺳﺠﯿﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ
ﺯﯾﺎﺯ، ﻋﻤﺎﺭﺕ ﺧﻮﺏ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﮐﺮﺩ، ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﻍ ﻭ
ﺑﺴﺎﺗﯿﻦ ﺧﻮﺏ ﺭﺍ ﻃﺮﺡ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﯿﻮﻩ ﻫﺎﯼ ﮔﯿﻼﻧﯽ ﺍﺯ
ﻫﺮ ﻧﻮﻉ، ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﮕﻮﺭﻫﺎﯼ ﺭﻭﺩﺑﺎﺭ
ﺭﺍ ﺗﺎﮎ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻨﺸﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﯿﺐ ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﯿﺐ
ﻫﺎﯼ ﺟﻨﮕﻞ ﺁﻧﺠﺎ ﻭﺻﻞ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‏» ‏( ﺗﺎﺭﯾﺦ ﮔﯿﻼﻥ ﻭ
ﺩﯾﻠﻤﺴﺘﺎﻥ، ﺹ 145 ﭖ‏) ﺭﺍﺑﯿﻨﻮ ﻧﯿﺰ ﻋﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ
ﻧﻘﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭﻭﺍﻧﺴﺮﺍ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﯿﺪ
ﺭﺿﯽ ﮐﯿﺎ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ‏( ﻭﻻﯾﺎﺕ ﺩﺍﺭﺍﻟﻤﺮﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ- ﮔﯿﻼﻥ، ﺹ
375 ‏) ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺯﯾﺎﺯﯾﺎﻥ ﻣﻨﺴﻮﺏ
ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

روستای ﺍﯾﺰﺩﯾﻦ اشکور ﺷﻮﺋﻴﻞ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺭﯾﺴﯿﻦ، ﺍﯾﺮﻣﺤﻠﻪ ﻭ ﺑﺮﻣﮑﻮﻩ
ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ 60 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺑﺨﺶ ﺭﺣﯿﻢ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ
75 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﻭﺩﺳﺮ ﻭﺍﻗﻊ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .
ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻏﺮﺑﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﯾﮏ ﺣﻤﺎﻡ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺍﻫﺎﻟﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺟﻬﺖ
ﺍﺳﺘﺤﻤﺎﻡ ﺭﺟﻮﻉ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻧﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﯾﮏ
ﻣﮑﺘﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻﯼ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻫﺎﻟﯽ
ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ
ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺟﻬﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ
ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ .
ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﻭ ﻧﻘﻄﻪ
ﺍﺭﺩﯾﺞ ‏«erdij ‏» ﻭ ﭼﺎﻟﮑﻪ ‏«chalaka‏» ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺩﯾﺞ ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮﺍً ﺧﺮﺍﺑﻪ ﻫﺎﯼ ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﻗﺪﯾﻤﯽ
ﭘﯿﺪﺍﺳﺖ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺳﻔﺎﻟﯽ ﻭ ﺁﺟﺮ ﻫﺎﯼ ﻗﺎﻟﺐ
ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺩﺭ ﭼﺎﻟﮑﻪ ﺁﺛﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺑﻨﺎﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﯾﮏ
ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺮﺩﻩ ﺍﯾﺰﺩﯾﻦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺳﺪﻩﻫﺎﯼ ۴ ﻭ ۵ ﻩ . ﻕ. ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺛﺮ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ۲ ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۸۲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭﻩٔ ﺛﺒﺖ ۱۰۷۲۳ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

روستای ﺯﺑﺮﺍﻥ اشکور ﺷﻮﺋﻴﻞ
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﯼ ﻟﺴﺒﻮ ﻭ ﺑﯽ ﺁﻏﻮﺯﯾﻦ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ 61 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺑﺨﺶ ﺭﺣﯿﻢ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ 76
ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﻭﺩﺳﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ.
ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﯾﯿﻼﻕ ﺩﺍﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻃﻮﻝ ﻻﺕ ﻭ ﺁﺯﺍﺭﮐﯽ
ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺭﺃﺱ ﮔﺎﻭ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﺍﺻﺎﻟﺖ
ﺍﺷﮑﻮﺭﯼ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻓﺼﻮﻝ ﺑﻬﺎﺭ ﻭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ
ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﯼ ﺩﺍﻡ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.