پرورش ماهی مکانیزه

با سلام خدمت دوستان چند وقتی هست میخوام این تاپیک رو ایجاد کنم.پاسخگوی سوالات دوستان جهت مکانیزاسیون و اتوماسیون مزارع پرورش ماهی سردابی و گرمابی در حد توان هستم.مطمعنا دوستان زیادی علاقه مند به این کار هستند و خیلی ها هم محل مورد نیاز برای این شغل رو در اختیار دارند.این خبر رو به دوستان عزیزی که میخواهند کسب و کاری رو راه اندازی کنند میدم که با کمترین میزان آب (شیر آب منزل یا معادل 0.5 لیتر در ثانیه) امکان شروع کار هست و میتونه برای دو نفر اشتغال ایجاد کنه.من سعی میکنم به مرور مطالب مورد نیاز برای راه اندازی یک فارم پرورش ماهی رو انتقال بدم.امیدوارم اساتید و صاحبنظران و پرورش دهندگان عزیز هم به بنده کمک کنند.هدفم از ایجاد این تاپیک این هست که حتی یک نفربا اطلاعاتی که بدست میاره توان این رو پیدا کنه یک مجموعه هر چند کوچک رو راه اندازی کنه و کسب درآمد داشته باشه.هدفم اصلا بازاریابی و تبلیغات نیست و هیچ ادعایی هم واقعا ندارم.

با سلام
خدا خیرت بده انشالله از آموزشها ی شما بتوانیم استفاده کنیم.

بله خواهش میکنم. مبحث رو شروع میکنم سعی میکنم مطالب تا حد امکان منظم باشه البته بنده فقط ممکنه در بعضی موارد اشاره کوچکی داشته باشم پیگیری مطالب هم دیگه همت دوستان رو میطلبه.من سعی دارم کل تجربیات و حاصل تحقیقیاتم رو بعدا به صورت کتابی در بیاورم لذا وجود این تاپیک و برخورد با سوالات و تجربیات دیگر دوستان میتونه در کامل شدن این مجموعه کمک بزرگی رو برای من به همراه داشته باشه.انشالله بتونم این مطلب رو تا جایی که مد نظر دوستان هست ادامه بدم.

همونطورکه میدونید صنعت پرورش ماهی در داخل کشور صنعتی نوپا و رو به رشد هست و هنوز با کشور هایی مانند چین ژاپن استرالیا و آمریکا فاصله زیادی از نظر فناوری و تکنیک کار داریم.اما من فکر میکنم در این چند ساله حرکت رو به رشد و ترقی در ایران کمی بیشتر قابل مشاهده هست.ماهی کپور چینی رو میتونیم جز اولین دسته ماهیان پرورشی در ایران بدونیم که هنوز هم به دلایل مزیت هایی که داره مورد استقبال پرورش دهندگان هست.
در سالهای بعد و با ادامه روند پیشرفت صنعت آبزی پروری گونه قزل آلای رنگین کمان که در واقع بومی آمریکای شمالی هست از کشورهای حوزه اسکاندیناوی وارد ایران شد و در مجموعه ای به نام ماهی سرای کرج مورد تکثیر و پرورش قرار گرفت.امروزه در اکثر فارم های تکثیر از تخم های چشم زده ماهی فرانسوی که به صورت وارداتی میباشند استفاده میشود.البته اخیرا هم چند مرکز در زمینه تکثیر قزل آلای سالمون (نژاد نروژی) موفقیت های خوبی داشته اند.امروزه قزل الای رنگین کمان به دلیل خوش خوراکی وبازار پسندی به همراه دوره کوتاه پرورش آن از مراحل انگشت قد به عنوان یکی از مهمترین گونه های پرورشی در ایران مطرح است.

البته در مراکز مهمی مانند مرکز تحقیقات ماهیان سردابی کشور در یاسوج و دیگر مراکز هم تحقیقات بسیار مهمی انجام شده و میتوانیم از این نظر ایران رو در جایگاه خوبی در منطقه قرار بدیم و از گونه های بومی ایران که سازگاری بهتری با شرایط آب و هوایی کشور دارند میتونیم بهره وری بهتری داشته باشیم.
در رابطه با ماهیان خاویاری کشور ما وضعیت خیلی بهتری داره و از قدمتی صد ساله برخورداره.تکثیر ماهیان خاویاری درگذشته با صید مولدین و بستن اونها به تیرک چوبی کنار رودخانه ها آغاز شد.بعد ها در سال 1345 کارگاه تکثیر ماهیان خاویاری سد سنگر به عنوان اولین کارگاه داخلی اقدام به تکثیر ماهیان خاویاری نمود.
مطالب بالا تاریخچه مختصری راجع به پرورش ماهی در ایران بود که نشان میده خیلی دیر شروع کردیم و با توجه به منابع آب محدودی که در ایران داریم شرایط بسیار خاصی رو پیش رو داریم.لذا از چند سال پیش حرکت علمی و فنی بسیار سریعتری جهت استفاده بهینه از منابع آّب در کشور ایجاد شده و لزوم استفاده از روش های پرورش فوق متراکم ماهی و استفاده از بازچرخانی و پالایش و استفاده مجدد آب بیشتر احساس میشه.من سعی میکنم بیشتر حول این محور مطالب رو انعکاس بدم چرا که نیاز امروز صنعت ابزی پروری در ایران هست.

پوریا جان بابت تایپیکی راه انداختین سپاسگذاریم و امیدوارم راه اندازی این تایپیک و راهنمایی سایر دوستان انگیزه ای رو جهت اشتغال زایی برای بنده و سایر دوستان رو فراهم نماید.
سپاس

انشالله حتما این کار امکان پذیره.خوب در ادامه همونطور که از اسم تاپیک مشخص هست از مکانیزاسیون مزارع پرورش ماهی صحبت میکنیم.البته این برای مزارع جدید ساخته شده نیست و میتونیم مزارع سنتی رو هم به این امکانات مجهز کنیم و علاوه بر افزایش تولید چند برابری استفاده بهینه از منابع آب داشته باشیم.این عکس ها میتونه دید کلی از این سیستم رو در بر داشته باشه.

ادامه...

خوب این هم جزئیات مختصری از یک سیستم پرورش ماهی مداربسته.

دوستان یکی از بهترین مقالاتی که در این زمینه وجود داره و با توجه به عکسی که در بالا قرار دادم میتونه کمک بزرگی در شناخت این سیستم داشته باشه.

● شناسايي قسمتهاي مختلف سيستم مداربسته

در سالهاي اخير مصرف ماهي در اکثر کشورها به ميزان قابل توجهي افزايش يافته است و تکثير و پرورش ماهي به عنوان منبع پروتئيني سبب شده است که اين کار بصورت يک تجارت مهم در کشورهاي پيشرفته تبديل شود. ماهي نسبت به عوامل محيط آبي که در آن زيست مي کند نظير PH ، O ۲ ، NH ۴ ، و ديگر عوامل بيوشيميايي و بيولوژيکي،موجودي بسيار حساس است و ضرورت دارد که اين عوامل در يک حد مشخص و معمولي ثابت بماند. با توجه به اين نياز روزافزون سعي شده است براي پرورش فوق متراکم ماهيان ، بهبود عوامل محيطي و بهبود کيفيت توليد و کوتاه شدن دوره پرورش مدنظر قرارگيرد.

قدمت استفاده از سيستم گردشي پرورش آبزيان به حدود دو دهه مي رسد که براي اولين بار در کشور دانمارک مورد استفاده قرارگرفت و هم اکنون در کشورهاي اروپايي (به طور خاص) مورد استفاده قرار مي گيرد. در زمان حاضر از اين سيستم براي استفاده از پرورش آبزيان گرمابي و سردابي استفاده مي شود. نحوه کاربرد سيستم هردو روش يکسان است اما عواملي همچون دما ، اکسيژن و ... در پرورش آبزيان مختلف متفاوتند که بايد تنظيم و کنترل شوند.

در يک سيستم مداربسته که آب مورد استفاده ماهيان از نظر اکسيژن فقير شده و مواد سمي و فضولات آن زياد شده است، با حذف مواد معلق توسط ميکروفيلتر و تبديل آمونيوم توليد شده به نيتريت و نيترات زير حد مجاز توسط بيوفيلترها و تزريق اکسيژن مايع خالص بوسيله راکتورهاي مخلوط کن و ضدعفوني کردن، آب احيا مي شود و مجدداً مورد استفاده قرار ميگيرد. در اين تصفيه فيزيکي و شيميايي دقت عمل و سرعت ضرورت دارد بطوريکه کوچکترين اختلال در عمل تصفيه و احيا سبب مرگ و مير شديد آبزياني که از آب بازگشتي استفاده مي کنند مي شود. چنين ظرافتي سبب مي شود که کنترل کيفيت آب بطور دائمي صورت گيرد و عمل تصفيه بدون کوچکترين توقفي انجام شود. به همين دليل اتوماسيون نقش مهمي در صحت عمل چنين سيستمي ايفا مي کند.

پس از اندازه گيري عوامل حياتي در آب مورد استفاده ماهيان، اطلاعات بدست آمده را تجزيه و تحليل مي کنند. چنين نيازي سبب مي شود که صنعت نقش مهمي در اندازه کيري عوامل و تجزيه و تحليل و اصلاح آنها داشته باشد.

تصفيه فيزيکي و شيميايي و احياي مجدد آب در سيستم مداربسته در مصرف آب و ابعاد زمين مورد نظر موثر است و زمان رشد را به حداقل مي رساند، بطوريکه يک محصول در مدت يک سال چند بار قابل عرضه به بازار است. کنترل دما از عوامل مهم ديگري است که سبب کاهش دوره پرورش مي شود.

در اين سيستم فاکتورهاي مورد نياز تغذيه ماهي در شرايط مطلوب است. در نتيجه در مصرف غذا صرفه جويي مي شود و در نهايت هزينه هاي تمام شده نيز کاهش مي يابد که خود يکي از مزاياي اين سيستم است.

بخشهاي سيستم مداربسته عبارتند از: چند حوضچه بتني، ميکروفيلتر، پمپ سيرکوله، فيلتر بيولوژيک، پمپ هواده، مخروط تزريق اکسيژن مايع، اتاق کنترل، موتور ژنراتور،اشعه uv ، غذاده خودکار و ... .

● نحوه کار سيستم مداربسته

هدف کلي در يک سيستم مداربسته پرورش آبزيان استفاده مجدد از آب و افزايش تراکم ماهي در استخرهاي پرورشي است. طبق محاسبات انجام شده، با احياي مجدد آب و ايجاد شرايط زيست مناسب در استخرها، با تراکم بالا مي توان مصرف آب را تا يک هفتادم کاهش داد که اين خود در پرورش و فراگير کردن آن در مزارعي که آب و زمين مختصري دارند، تحول بوجود مي آورد. به عنوان مثال در يک مزرعه پرورش ماهي قزل آلا به ظرفيت ۵۰ تن، ميزان آب تازه مورد نياز ۵۰۰ ليتر در ثانيه و مساحت استخرها نيز پنج هزار متر مربع است، اما در يک سيستم آب در گردش با همين ظرفيت، آب مورد استفاده به هفت ليتر در ثانيه و مساحت استخرها تا ۲۵۰ متر مربع کاهش مي يابد.

عملکرد سيستم مداربسته پرورش ماهي مبتني بر گردش آب موجود در استخرها و احياي مجدد آن از لحاظ اکسيژن مورد نياز، دفع مواد زائد،تصفيه کردن مواد سمي، تنظيم PH و گندزدايي است. کنترل هريک از عوامل ذکر شده و ايجاد شرايط سالم استفاده از روش خودکار اندازه گيري، کنترل و ثابت نگهداشتن هريک از اين عوامل در محدوده مجاز است که مجموعه اين شرايط حضور صنعت و تکنولوژي جديد را در هر مزرعه پرورش ماهي ضروري مي سازد.

استفاده از کامپيوتر در چنين سيستمي نه تنها اين موارد را محقق نمي سازد بلکه با بکارگيري نرم افزارهاي مناسب ، هر لحظه آمار و اطلاعات دقيقي در کليه زمينه هاي مربوط به پرورش در اختيار است. همچنين تشخيص و درمان بيماريهاي احتمالي موجود در استخرها به وسيله کامپيوتر انجام مي گيرد. امروزه وضعيت مزرعه را بوسيله خطوط تلفن از هر نقطه دلخواه و از کيلومترها فاصله کنترل مي کنند زيرا سيستمهاي کامپيوتري اين گونه ارتباط از راه دور را باي مجموعه امکان پذير ساخته است.

سيستمهاي آب در گردش پرورش ماهي با توجه به انتخاب قابليتهاي مورد نظر با امکانات متفاوتي ساخته شده اند که در کليات با هم مشترکند ولي هريک قابليتهاي مختلفي دارند

● اصول بيولوژيکي توليد در سيستم مداربسته

هنگاميکه در سيستمهاي مدارباز آب کافي با کيفيت مناسب ودماي ثابت دردسترس نبوده ويا فراهم نمودن آن از نظر اقتصادي مقرون به صرفه نباشد ، استفاده از سيستمهاي مداربسته ضروري است. در سيستم مداربسته بطور کلي آب غير قابل استفاده براي ماهي از استخرها به بخش تصفيه انتقال داده شده وپس از تصفيه مکانيکي ، بيولوژيکي واکسيژن دهي به استخرهاي ماهي برمي گردد.

● تغذيه ماهي

پس از مشخص شدن نوع واندازه غذا بايد مقدار غذادهي روزانه محاسبه شود که با توجه به وزن کل ماهيهاي سيستم ودرصد وزن بدن باشد. نکته بسيار مهم اين است که پس از هر بار بيومتري که معمولا هر ۱۵روز يکبار صورت مي گيرد، نبايد مقدار غذادهي سريعا افزايش يابد چرا که فعاليت بيو فيلترها مختل مي شود وسبب افزايش پارامترهاي سمي ازجمله آمونياک مي گردد. بطور کلي مقدارغذادهي نبايد از ۱۰% - ۵% کل غذادهي در روز بيشتر شود. با توجه به شرايط سيستم هر دو تا سه روز يکبار بايد اين مقدار افزايش يابد .(ازدادن غذاي تر خودداري شود).

● پارامترهاي فيزيکي

مقدار آن در رابطه با سمي شدن آمونياک وغلظت دي اکسيد کربن اهميت به سزايي دارد بهترين دامنه براي فعاليت بهينه سيستم ۲/۷-۹/۶ ميباشد.از تغييرات ناگهاني آن در سيستم بايد جلوگيري کرد ، زيرا تغييرات آن تاثير سريع برروي ديگر پارامترها دارد. ۵/۰ واحد در روز بيشتر نبايد تغيير يابد. معمولا پ هاش آب به دو دليل در سيستم اسيدي مي شود:

۱) دي اکسيدکربن حاصل از تنفس

۲) اسيد حاصل از فعاليت سيونفيکاسون

درصورت اسيدي شدن آب ، بيکربنات سديم يا هيدروکسيد کلسيم اضافه مي شود. به ازاي هر ۲۰ کيلوگرم غذا، ۱ کيلوگرم هيدروکسيد کلسيم اضافه مي شود. قليا ئيت بايد ۱۲۰-۵۰ ميلي گرم در ليتر باشد.

▪ اکسيژن

مصرف اکسيژن ماهي بستگي به پارامترهايي مانند دما، سايز ماهي ، فعاليت ومقدار غذادهي دارد. در دماي ۱۸ درجه سانتيگراد متوسط مصرف اکسيژن ۶۰۰ گرم به ازاي هر کيلوگرم غذا در روز ويا بطور متوسط ۴۸۰ ميلي گرم در ساعت به ازاي هر کيلو ماهي مي باشد. اکسيژن محلول بايد بيش از ۶ ميلي گرم در ليتر باشد.

با توجه به اينکه در سيستم ۱۰۰ تني ۲۷۵ کيلوگرم در روز غذادهي صورت مي گيرد بايد ۷/۶ کيلوگرم اکسيژن در ساعت براي ماهي تامين شود که با اکسيژن دهي بخشي از آب ورودي از طريق راکتورها انجام مي شود.

غلظت اکسيژن در استخرها بايد بيشتر از ۶۵% مقدار اشباع آب منطقه باشد اکسيژن خالصي که به آب اضافه مي شود سبب مي شود که غلظت اکسيژن ۳۰۰-۲۰۰%در آب ورودي افزايش يابد که به تدريج در استخرها مقداراکسيژن لازم تامين مي شود اگر اکسيژن در بيوفيلترهاي هوازي به زير ۲ميلي گرم در ليتر برسد باکتريهاي بي هوازي فعال شده و سولفيد هيدروژن آزاد ميکنند که سبب مرگ ومير در ماهيها ميشود.همزمان فعاليت باکتريهاي نيتريفيکاسيون هم کاهش يافته که در نتيجه آن غلظت آمونياک ونيتريت افزايش مي يابد.

▪ دما

بهترين دما براي رشد قزل آلا وفعاليت باکتريهاي نيتريفيکاسيون ۱۸-۱۵ درجه سانتيگراد مي باشد همانند ساير فاکتورهاي آب از تغييرات ناگهاني دما نيز بايد خودداري گردد درجه حرارت کمتر ويا بيشتر از حد بهينه سبب کاهش رشد مي شود.

▪ کدورت

تعيين شفافيت آب (توسط سشي ديسک) نقش بسيار مهمي در سيستم دارد اگر بيشتر از ۱۵ سانتي متري سطح آب مشخص نباشد بايد سريعاً رفع کرد علت اين امر مي تواند در نتيجه کم اشتهايي ماهي ، غذادهي بيش از اندازه ، بيماري ويا اشکال در عملکرد ميکرو فيلتر باشد. تا برطرف شدن مشکل بايد مقدار غذادهي را به حداقل رساند. در غير اينصورت ماهيها دچار صدمات آبششي ميشوند.

● پارامترهاي شيميايي

▪ آمونياک / آمونيم

آمونياک توليد شده در سيستم در اثر متابوليسم ماهي و تجزيه مواد دفعي وپسماندهاي غذا مي باشد به همين دليل لازم است به سرعت ذرات جامد مدفوع وغذاي خورده نشده از سيستم خارج شود.

(آمونياک کل به دو فرم آمونياک غير يونيزه سمي و آمونياک يونيزه غيرسمي باشد. مقدار آمونياک مجاز غير يونيزه براي سايزفينگرلينگ ۰۰۵/۰ وبراي ماهيهاي بزرگتر ۰۲۵/۰ ميلي گرم در ليتر است. اما مقدار ۰۶/۰ ميلي گرم در ليتر سبب ايجاد واکنشهاي سمي در ماهي ميشود. پ هاش در محدوده ۷ سبب کمتر شدن سمي بودن آمونياک مي شود. مقدار توليد آمونياک از طرفي به ميزان پروتئين واسيد آمينه غذا واز طرف ديگر به مقدار غذادهي بستگي دارد.

ارگانيسمهاي حذف نيتروژن باکتريهاي اتوتروف هستند که از گونه هاي نيتروزموناس و نيتروباکتر مي باشند. از آنجائيکه همزمان بارشد ماهي غذادهي هم افزايش ميابد بايد توجه داشت اين افزايش بصورتي باشد که فرصت لازم جهت افزايش جمعيت باکتريهاي مسئول نيتريفيکاسيون براي تبديل آمونياک اضافه شده به نيتريت ونيترات وجود داشته باشد.

براي تثبيت وافزايش جمعيت باکتريها معمولا چند هفته وقت لازم است. باکتريهاي نيتريفيکاسيون به بسياري از داروها ومواد شيميايي که براي درمان ماهي بکار ميرود حساس هستند به همين دليل لازم است که درهنگام درمان مواد شيميايي ودارو وارد بيوفيلترها نشود.

▪ نيتريت

نيتريت حاصله از اکسيداسيون آمونياک توسط باکتريهاي نيترو باکتر به نيترات تبديل مي شود.

اگر نيتريت از حد مجاز بيشتر شود برروي هموگلوبين ماهي تاثير گذاشته ومانع از جذب اکسيژن مي شود که معروف به بيماري مت همو گلوبين مي باشد. به همين دليل با وجود اشباع بودن آب از اکسيژن به دليل مشکل بوجود آمده ماهي به سختي تنفس مي کند که متعاقباًً سبب کاهش رشد وايجاد بيماري مي شود. با افزودن نمک طعام به آب و ثابت نگهداشتن مقدار کلر به مقدار ۲۰۰-۱۵۰ ميلي گرم در ليتر به راحتي از بروز مسموميت ناشي از نيتريت در ماهي مي توان جلوگيري کرد.

▪ دنيتريفيکاسيون

مرحله دنيتريفيکاسيون توسط يکسري از باکتريهاي هترو تروف انجام مي گيرد. در اين مرحله باکتريها اکسيژن را از نيترات تامين مي کنند. نصف اسيدي که توسط باکتريهاي نيتريفيکاسيون توليد مي شود در اين مرحله مصرف مي شود.

نيترات + مواد آلي نيترات

۶NO۳+۵CH۳OH ۵CO۲+۷H۲O+۳N۲+۶OH-+e

▪ دي اکسيدکربن

در نتيجه تنفس ماهي وباکتريها در سيستم ، دي اکسيدکربن توليد مي شود. اگر مقدار بيش از ۱۲ ميلي گرم در ليتر بشود سبب استرس، کاهش ضريب تبديل غذايي مي شود وبراي حذف آن از هوادهي استفاده مي شود. همچنين بيوفيلترهاي چکه اي هم در حذف دي اکسيدکربن بسيار موثر هستند بدون حذف دي اکسيدکربن ، پ هاش آب اسيدي ميشود.

▪ سولفيدهيدروژن

در اثر تجزيه بي هوازي مواد آلي در آب ايجاد مي شود. ترکيب سولفيد محلول با يون هيدروژن تشکيل سولفيد هيدروژن را ميدهد ووجود آن بستگي به مقدار پ هاش دارد. با شستشوي بيوفيلتر غرقابي از تجمع آن وبروز خطر در سيستم مي توان جلوگيري کرد.

● نکات مهم

ـ هرگاه مقدار آمونياک يا نتيريت افزايش يابد ابتدا بايد غذادهي قطع شود وبه دنبال آن تعويض آب هم افزايش يابد وسريعا رفع علت کرد.

ـ در صورت پايين بودن درجه حرارت آب آنرا به آرامي بايد تا ۱۸ درجه سانتيگراد افزايش داد.

ـ هردوماه يکبار بايد بيوفيلترها شستشو شوند يعني هر بيست روز يک سلول بيوفيلتر کاملاً شسته شود تا از کاهش جمعيت باکتريها جلوگيري شود. اين امر بستگي به ميزان غذادهي ونيز کيفيت غذاي مورد استفاده نيز داشته ودر صورت استفاده از غذا با غبار زياد شستشوي هر يک از بيوفيلترها بايد ۴ تا ۶ هفته کاهش يابد.

ـ بچه ماهيهايي که در هر نوبت بايد وارد سيستم بشوند، ابتدا سه هفته در قرنطينه خارج از سالن بايد بمانند ودر بدو ورود با فرمالين شستشو بشوند، پس از سه هفته هم دوباره اين عمل تکرار شود. سپس بعد از ۳-۲روز که در آب تميز قرار ميگيرند وارد سيستم بشوند.

● اقدامات مديريتي

براي جلوگيري از بروز هر گونه اختلال در سيستم لازم است که سيستم هوشمند باشد به طوريکه از طريق سيستم آلارم اخطارهاي لازم داده شود. آگاهي از کارکرد تجهيزات ، وضعيت ماهي وکيفيت آب به طور دائم قبل از آنکه مشکلي به حد بحراني وخطرناک براي سلامت ماهيها برسد سبب جلوگيري از بروز هر گونه استرس در ماهي مي شود که پيامد آن رشد سريع ماهي ميباشد.

▪ بيوفيلتر

برخي از پسماندهاي ناشي از ماهي وغذا در آب محلول ميشوند. که سبب توليد آمونياک ميشود. با توجه به توليد مواد آلي ناشي از غذا وماهي حجم بيوفيلترها برآورد مي گردد.

فيلتر بيولوژيکي بايد به خوبي کنترل شود تا بتوان نتيجه لازم از آن گرفت براي آنکه بتوان از گرفتگي بيوفيلترها جلوگيري کرد و باکتريها به خوبي فعاليت کنند فيلترها بايد به نوبت هر ۲۰ روز يکبار شستشو شوند.

▪ موادآلي

پروتئين، چربي و هيدرات کربن ميباشد. مانند بيولوژيکي قابل تجزيه شامل مواد BOD اصطلاح

آنها توسط باکتريهاي هتروترف در محيط هوازي صورت ميگيرد واکنش ساده اي از آن به شرح زير ميباشد: تجزيه

C۶HI۲O۶+۶O۲ ۶CO۲+۶H۲O+E

▪ انرژي گلوکز

باکتريها در طي تقسيمات سلولي زياد ميشوند. در شرايط بي هوازي مواد آلي تحت فرآيند تخمير به موارد زير تجزيه ميشوند:

H۲+CO۲ + الکل+ اسيداستيک+ساير اسيدهاي آلي متان +

اگر مواد آلي به مقدار بسيار زياد در بلوکها تجمع يابند هر گونه تغيير فيزيکي (مانند شستشوي بلوکها) سبب آزاد شدن مواد آلي ميشود که در اثر قرار گرفتن در تماس مستقيم اکسيژن ، مواد آلي به صورت بمب عمل ميکند. با مديريت صحيح در مورد فيلترها از بروز اين مشکل به راحتي ميتوان جلوگيري کرد.

درمرحله دنيتريفيکاسيون نيترات توليد ميشود.در صورت تجمع وافزايش آن از حد مجاز (۲۰۰ميلي گرم در ليتر) برروي رشد وضريب تبديل غذا تاثير سوء دارد. در اين مرحله نياز به مواد آلي ومحيط بي هوازي براي رشد باکتريها ميباشد.

▪ اشعه ماوراء بنفش

عمر مفيد لامپها ۶ تا ۸ ماه است وبعد از آن بايد تعويض شود ودر هنگام تعويض لامپها جريان آب ورودي وخروجي به دستگاه قطع ميشود شيرهاي کنار گذر فعال مي شوند شستشوي بايد هر يک ماه يکبار انجام گيرد.

● رقم بندي (سورتينگ)

همه استخرهاي ماهي از طريق لوله مشترک به استخر مرکزي صيد منتقل ميشوند. براي تامين اکسيژن لازم استخر در هنگام رقم بندي ديفيوزرهاي اکسيژن تعبيه شده است به اين ترتيب به راحتي مي توان مجموعه هر دسته از استخرها را هر بار سورت کرد.

ماهيها از طريق لوله اي که در وسط استخر مي باشد به استخر صيد منتهي مي شوند از آنجا ماهيها به درون دستگاه سورتر ريخته مي شوند. پس از تعيين وزن وارد استخرهاي مختلف مي شوند. براي وارد شدن کمترين استرس به ماهيها مرحله رقم بندي بايد سريع انجام شود.

در صورت عدم انجام سورتينگ سرپرست مزرعه از وزن واقعي ماهيها آگاهي پيدا نمي کند وسبب مي شود که پس از مدتي پرت غذايي وکاهش رشد در ماهيها کاملا مشاهده شود.

● بيماريها

بهترين روش پيشگيري بيماري در سيستمهاي مدار بسته مديريت دقيق مي باشد. دانستن اين واقعيت مهم است که شيوع هر بيماري ناشي از استرس به ماهي مي باشد که در اثر عوامل مختلفي مانند حمل ونقل، بد بودن کيفيت آب و... ايجاد مي شود. البته در هر سيستمي ريسک مواجه شدن با شيوع بيماريهاي متعدد وجود دارد ، که عامل آن يکي از موارد زير مي باشد.

ـ ويروس

ـ باکتري

ـ قارچ

ـ انگل

ـ در ارتباط با سيستم وکيفيت آب.

اين ترکيب شيميايي در سيستم مدار بسته کاربرد بسيار دارد

ـ ضدعفوني کل سيستم ـ درمان پارازيتها

تنها ماده شيميايي است که با بکار بردن دزمناسب همراه با افزودنيهاي مناسب براي باکتريهاي بيوفيلتر مشکل ساز نمي باشد.

همه وسايل بکار رفته در سيستم مداربسته مانند برسها،ساچوک و... بايد پس از استفاده در پايان هر روز در اين ماده با غلظت مناسب قرار بگيرند تا ضدعفوني شود حتي المقدور هر استخر بايد برسهاي جداگانه که براي نظافت به کار ميرود داشته باشد

● مراحل گردش آب

▪ آب تازه

ورود آب تازه توسط شناور وکنتور آب کنترل مي شود. افزودن آب تازه براي جبران آب مصرف شده در پمپ شستشو مي باشد.

▪ آب در گردش

بعد از بيوفيلترها پمپها نصب شده اند تا آب را با فشار وارد مخازن اکسيژن نمايند که براي اکسيژن دهي آب استخرها مي باشد مقداري از آب گردشي از فيلتر يو وي عبور مي کند.

آب گردشي که پمپ مي شود از فاز تصفيه تا ورود به استخر به دو بخش مجزا تقسيم مي شود:

▪ آب تحت فشار(به استخرها)

هر استخر دو ورودي دارد يکي آب تصفيه شده اي که اکسيژن دهي شده است وبخشي ديگر آب تصفيه شده اما اکسيژن دهي نشده است.

▪ آب برگشتي (ازاستخرها)

آب هر استخر به يک لوله مشترک که هر دسته از تانکها به آن متصل است جريان مي يابد وسپس وارد مرحله تصفيه مکانيکي ميشود.

● تصفيه مکانيکي

تصفيه مکانيکي توسط درام فيلتر صورت ومي گيرد که داراي منافذي به قطر ۸۰ ميکرون مي باشند اگر درام فيلتر نياز به تعمير داشته باشد لوله جانبي نصب شده است که جريان آب به راحتي به سمت بيوفيلتر جريان يابد تا فعاليت باکتريها مختل نشود.

▪ هوادهي

در زير درام فيلتر ديفيوزرهاي هوا نصب شده است از اين رزروير آب به درون مخزن بيوفيلتر پمپ مي شود.

▪ فيلتر غرقابي

در بيوفيلتر غرقابي ، بلوکهاي بيونت از نوع ۱۵۰ متر مربع در متر مکعب وجود دارد که در کف بيوفيلتر شلنگ ديفيوزر نصب مي شود وبراي اضافه کرد اکسيژن خالص مي باشد. افزودن اکسيژن خالص به بيو فيلترها در هنگاميکه پمپ بيو فيلتر نياز به تعمير دارد و يا فيلترهاي بيولوژيکي در بالاترين حد فعاليت خود هستند ضروري مي باشد. اگر اکسيژن کمتر از ۲ ميلي گرم در ليتر بشود بايد اکسيژن دهي بشود.

▪ فيلترنيترات

در فيلتر نيترات بلوکهاي بيونت از نوع ۲۰۰ متر مربع در متر مکعب است که به موازات فيلتر غرقابي مي باشد. آبي که به سمت فيلتر نيترات مي رود وارد لوله منشعبي مي شود که براي پخش يکسان آب است. همچنين لوله منشعبي هم براي هوادهي وجود دارد که در هنگام تميز کردن بلوکها وحذف لجن مورد استفاده قرار ومي گيرد.

▪ فيلتر چکه اي

از فيلتر غرقابي آب به سمت فيلتر چکه اي جريان پيدا مي کند فيلتر چکه اي شامل بلوکهاي بيونت از نوع ۲۰۰ متر مربع در متر مکعب مي باشد. از روي صفحه مشبک که برروي بلوکها قرار دارد آب بطور يکسان پخش مي شود.

● سيستم اکسيژن

اکسيژن بطور معمول از طريق اکسيژن ساز به استخرها اضافه مي شود براي تهيه بهينه اکسيژن فشار راکتورها نبايد کمتر از ۷/۰ بار باشد اکسيژن خالص از تابلوي توزيع اکسيژن اضافه مي شود. پس از تابلوي توزيع اکسيژن شيرهاي سلنوئيدي وفلومتر قرار دارند.

جريان اکسيژن ازاين طريق تنظيم مي شود. فلومتر اول بنام پايه است که پس از روشن شدن پمپهاي راکتوردائما باز ميباشد ودومي بنام تنظيم است که هر گاه مقدار اکسيژن از مقداري که تعريف شده کمتر شود(با استفاده از دستگاه اکسي گارد) اکسيژن اضافي وارد استخرها مي شود.

سيستم اکسيژن دهي اضطراري يک سيستم ايمني است که بصورت اتوماتيک روشن مي شود اگر مشکلي در سيستم ايجاد شود شروع بکار مي کند.

▪ اکسيژن اضطراري در شرايط زير فعال مي شود.

ـ قطع برق

ـ خاموش شدن پمپ پمپهاي راکتور

ـ کاهش اکسيژن در استخرهاي ماهي

لازم است مرتبا سيستم اکسيژن دهي اضطراري چک شود تا اطمينان حاصل شود تحت شرايط ثابت واپتيمم فعال هستند.

● سيستم آلارم.کار کاردهاي زير را نمايش مي دهد.

ـ خاموش شدن پمپ «پمپهاي راکتور»

ـ خاموش شدن پمپ «پمپهاي سيرکولاسيون»

ـ بالا آمدن سطح آب استخرها

يا اکسيژن کم ph -

يااکسيژن زياد PH -

ـ دماي زياد

وقتي همه تجهيزات به درستي فعال باشند لامپهاي به رنگ سبز در صفحه نمايش روشن است هنگامي که هر کدام از آنها به هر دليلي فعال نباشند صداي آلارم همراه با قرمز شدن لامپ مشاهده مي شود که تا رفع مشکل لامپ قرمز مي ماند.

از نظر منم این کار خیلی بهتر از بیابون گردیه