دانستنیهای تاریخی

بزرگترین امپراتوری باستان امپراتوری هخامنشی در قرن پنجم پیش از میلاد بود


۵۵۰ پیش از میلاد

سلسله های پادشاهی ایران از آغاز تا پایان

ماد (آغاز قرن هشتم ق. م.۵۵۰ ق. م.) بنیان‌گذار (دیاکو) (هووخشتره)
هخامنشی (۵۵۹ ق. م. - ۳۳۰ ق. م.) بنیان‌گذار کوروش بزرگ شهریار معروف داریوش بزرگ
سلوکیان (۳۳۰ ق. م. - ۱۲۹ ق. م.) بنیان‌گذار سلوکوس یکم
اشکانیان (۲۵۶ ق. م. - ۲۲۴ م.) بنیان‌گذار اشک یکم شهریاران بزرگ مهرداد یکم ارد یا اشک سیزدهم
ساسانیان (۲۲۴ م.۶۵۲ م.) بنیان‌گذار (اردشیر بابکان) شهریاران بزرگ شاپور یکم، شاپور دوم و انوشیروان دادگر.

بعد از اسلام:

طاهریان ( ۸۲۰ - ۸۷۳ م. / ۲۰۵ - ۲۵۹ ه. ق. / ۱۹۹ -۲۵۲ خ. ) بنیان‌گذار طاهر ذوالیمینین
صفاریان ( ۸۷۵-۹۰۰ م. / ۲۶۱ - ۲۸۷ ه. ق. / ۲۵۴ - ۲۷۹ خ. ) بنیان‌گذار یعقوب لیث
سامانیان ( ۸۷۵-۹۹۹ م. / ۲۶۱ - ۳۸۹ ه. ق. / ۲۵۴ - ۳۷۸ خ. ) بنیان‌گذار نصر اول شهریاران بزرگ اسماعیل بن احمد و نصر بن احمد
زیاریان ( ۹۲۸ - ۱۰۷۰ م. / ۳۱۵ - ۴۶۲ ه. ق. / ۳۰۶ - ۴۴۹ خ. ) بنیان‌گذار مرداویج پسر زیار شهریار معروف قابوس بن وشمگیر
بوییان ( ۹۳۲ - ۱۰۴۹ م. / ۳۲۰ - ۴۴۰ ه. ق. / ۳۱۱ - ۴۲۸ خ. ) بنیان‌گذار عمادالدوله علی شهریار بزرگ عضدالدوله
غزنویان ( ۹۹۸ - ۱۱۶۰ م. / ۳۸۸ - ۵۵۵ ه. ق. / ۳۷۷ - ۵۳۹ خ. ) بنیان‌گذار سلطان محمود غزنوی
سلجوقیان ( ۱۰۳۸ - ۱۱۹۴ م. / ۴۲۹ - ۵۹۰ ه. ق. / ۴۱۷ - ۵۷۳ خ. ) بنیان‌گذار طغرل بیک شهریاران بزرگ ملکشاه و سلطان سنجر
خوارزمشاهیان ( ۱۰۷۸ - ۱۲۲۰ م. / ۴۷۰ - ۶۱۷ ه. ق. / ۴۵۶ - ۵۹۹ خ. ) بنیان‌گذار (انوشتکین غرجه) شهریاران معروف: محمد خوارزمشاه
ایلخانان مغول ( ۱۲۵۶ - ۱۳۳۶ م. / ۶۵۴ - ۷۳۶ ه. ق. / ۶۳۵ - ۷۱۴ خ. ) بنیان‌گذار هولاکو خان
تیموریان ( ۱۳۷۰ - ۱۴۹۸ م. / ۷۷۱ - ۹۰۳ ه. ق / ۷۴۸ - ۸۷۷ خ. ) بنیان‌گذار تیمور گورکانی
صفویان ( ۱۵۰۱ - ۱۷۲۳ م. / ۹۰۶ - ۱۱۳۵ ه. ق. / ۸۷۹ - ۱۱۰۲ خ. ) بنیان‌گذار شاه اسماعیل اول شهریار بزرگ شاه عباس
افشار ( ۱۷۳۵ - ۱۷۴۸ م. / ۱۱۴۸ - ۱۱۶۱ ه. ق. / ۱۱۱۴ - ۱۱۲۷ خ. ): بنیان‌گذار نادرشاه
زند ( ۱۷۵۰ - ۱۷۹۵ م. / ۱۱۶۳ - ۱۲۰۹ ه. ق. / ۱۱۲۹ - ۱۱۷۳ خ. ) بنیان‌گذار کریم خان زند
قاجار (۱۷۹۵ - ۱۹۲۷ م. / ۱۲۰۹ - ۱۳۴۵ ه. ق. / ۱۱۷۳ - ۱۳۰۵ خ. ) بنیان‌گذار آغا محمد خان شهریار بزرگ ناصرالدین شاه
سلسله پهلوی ( ۱۹۲۶ - ۱۹۷۹ م. / ۱۳۴۴ - ۱۳۹۹ ه. ق. / ۱۳۰۴ - ۱۳۵۷ خ. ) بنیان‌گذار رضا شاه

اولین انیمیشن جهان

در ایران

5000 سال پیش

در شهر سوخته بر روی یک سفال طراحی شده

بر روی تصویر کلیک کنید

بزرگترین سنگ‌نبشتهٔ جهان

سنگ‌نبشته بیستون بزرگترین سنگ‌نبشتهٔ جهان، نخستین متن شناخته شدهٔ ایرانی و از آثار دودمان هخامنشیان (۵۲۰ پ. م) در سی کیلومتری شهر کرمانشاه بر دامنه کوه بیستون است.سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهم‌ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش بزرگ را بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد.

ریـــــتون یا همان تکوک

ريتون درمراسم مذهبی و عبادی و آيينی آن اعصار نیز استفاده می شده است يکی از روش های شراب خوردن ايرانيان باستان، نوشيدن با این ظروف ویژه بوده است. نظریه غالب در مورد چرایی استفاده از ظروفی به شکل حیوانات برای نوشیدن مایعات و شراب این است که از دوران پیش از تاریخ نوشیدن در شاخ جانوارن مرسوم بوده و پس از آن نیز در دوران مختلف اعتقاد مردمان آن بوده است که با عبور مایع از درون ظرفی به شکل جانوران، نیروی آن جانور به انسان منتقل می‌شود.عقیده بر این بوده که نوشیدن از این جام باعث می شود تا قدرت آن حیوان به انسان انتقال یابد.

اين جام ها که در حقيقت به شکل سر حيوانات ساخته می شد، از ابداعات کهن ايرانی هاست. سابقه هنر ریتون سازی به هزاره چهارم قبل از میلاد یعنی به حدود ۶۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد. از هزاره چهارم پیش از میلاد تا قرن‌های هفتم و هشتم پیش از میلاد (۲۸۰۰ سال قبل) تعداد ناچیزی ریتون کشف شده‌است. در طول دوران حکومت مادها، هنر ریتون سازی پیشرفت بسیار کرد. این هنر در دوران هخامنشیان به اوج خود رسید. در زمان امپراطوری هميشه جاويد هخامنشی، اين جام ها شيارهای عمودی و يا افقی خاص هنر هخامنشی را داشته و در پايين به حيوان و يا موجودی افسانه ای ختم می شود. نيم تنة بز، قوچ کوهی و شير برای قسمت پايين ريتون از همه بيشتر مورد توجه بوده است. در دوران پارتی تحول دیگری در ریتون‌ها به چشم می‌خورد. در تعدادی از این اشیاء، جانور با حالتی واقعگرایانه‌تر ساخته شده است. در این نمونه‌ها پنجه‌ها، عضلات و حالت چهره جانور به حالت جانداران واقعی نزدیک‌تر شده است. از این نظر احتمال تأثیر هنر هلنی بر این دوره از ریتون‌سازی منتفی نیست. در نسا (Nisa) از شهرها و پایتخت‌های مهم دوران پارتی که در جمهوری ترکمنستان امروزی قرار دارد، تعداد قابل توجهی ریتون به دست آمد که بدنه آن‌ها با صحنه‌های اساطیری تزیین شده بودند. تحقیقات و مرمت‌های دانشگاه تورین ایتالیا روی تعدادی از این ریتون‌ها که از جنس عاج هستند به خوبی ادغام و درهم آمیختگی هنر ایرانی و غرب را در این اشیاء آیینی آشکار کرد.

گــــور خـــــمره

به نوعی تدفین گفته میشود که بیشتر در دوران اشکانیان رواج داشت و اکثرا مخصوص کودکان بود

بدین صورت که جسد داخل خمره های سفالی در خاک قرار داده می شد

خمره در نقش شکم مادر در زندگی قبل که حال بازگشت به آن را نشان می دهد

قدیمی ترین پرچم جهان متعلق به ایـــــــــــران است

درفش شهداد
این درفش قدیمی ترین پرچم جهان است كه از یك صفحه با میله و لولا و دسته برنزی ساخته شده است و البته چون در این چند هزار سال زنگ زده شده به رنگ سبز مبدل شده است ولی در اصل نوعی درخشش فلزی داشته كه آفتاب را باز می تابانده است.
روی آن، نقشی از یك نخل دیده می شود و دو درخت دیگر و پنج آدم كوچك و بزرگ كه همه از بزرگان هستند و دو شیر و یك گاو كوهان دار و چند مار شبیه مارهای تمدن جیرفت هم به چشم می خورند.

موضوع جالب عقاب روی میلهً درفش است در اساطیر کهن ایرانی به نام سیمرغ علاوه بر این که سمبل ایزد خورشید بوده است، تحت نامهای سومری و هوریانی آنزو و زروان خدای خرد و باد اساطیری بزرگ بومیان دیرین فلات ایران به شمار می آمده است و بدین جهات نیز بوده که تمثالش در بالای درفش کاویانی پارسیان دوره هخامنش نیز نصب بوده است.

این درفش از حوالی کویر لوت در کرمان کشف شد ه است.

ایرانیان، قدیمی ترین کشاورزان جهان بودند

محققان دانشگاه توبینگن آلمان داین یافته‌های باستان شناسی کاملترین تصویری است که از دوره‌های اولیه کشاورزی انسان‌ها یافت شده و نشان می‌دهد که مردمان ساکن فلات قاره ایران در کشف و توسعه کشاورزی نقش مهمی داشته‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که مردمان ساکن این مناطق از دوازده هزار سال پیش جو، عدس و لوبیا پرورش می‌داده‌اند.
این یافته‌های باستان شناسی کاملترین تصویری است که از دوره‌های اولیه کشاورزی انسان‌ها یافت شده و نشان می‌دهد که مردمان ساکن فلات قاره ایران در کشف و توسعه کشاورزی نقش مهمی داشته‌اند.
تاکنون فرضیه رایج دربین مورخان این بود که کشاورزی در بخش‌های غربی منطقه‌ای که «هلال حاصلخیز» نام گرفته است یعنی بخش‌هایی از غرب ترکیه، سوریه، عراق، اردن و فلسطین آغاز شده است چون تمام شواهد مربوط به دوره‌های اولیه کشاورزی در آن نقاط کشف شده بود؛ اما اکنون ثابت می‌شود که ایران یعنی بخش شرقی این هلال حاصلخیز نیز در همان زمان محل اولین تجارب کشاورزی انسان‌ها بوده است.
در دهه 1950 میلادی باستان شناسان موفق به کشف شواهدی از کشاورزی اولیه در سرزمین‌های اشغال فلسطین شدند و مدعی شدند که کشاورزی نخستین بار در منطقه ای بین اردن و سرزمین های اشغالی شکل گرفته است.
پژوهش‌های باستان شناسی اخیر از سال ۲۰۰۹ و به ریاست نیکلاس کنراد از دانشگاه «توبینگن» آلمان در دامنه‌های رشته کوه زاگرس و در جوار مرز با عراق آغاز شد. در ماه‌های اخیر به توصیه همکاران ایرانی این پژوهشگر، آنها حفاری در چند تپه کم ارتفاع را شروع کرده و به سرعت مجموعه‌ای از اشیا بسیار قدیمی از جمله باقی‌مانده ظرف‌های سفالی و نقاشی‌هایی از حیوانات و پیکر انسان را پیدا کردند.
بخش دیگری از یافته‌های باستان شناسان ابزارهای سنگی را شامل می‌شود که برخی از آنها مخصوص خرد کردن دانه‌های غلات و حبوبات بوده است. علاوه بر این مقداری هم دانه‌های غلات و حبوبات کشف شده که به گفته باستان شناسان نیم سوز شده‌اند ولی با وجود این محتویات این دانه‌ها به خوبی حفظ شده است.
نیکلاس کنراد با وجودی که در رشته زیست شناسی دانش چندانی ندارد ولی می‌گوید که تشخیص این دانه‌های غلات و حبوبات کار دشواری نیست و می‌گوید که آنها شبیه دانه‌های عدس و یا جو هستند که امروز همه ما با آنها سر و کار داریم.
مطالعات صورت گرفته در این منطقه حاکی از وجود نشانه هایی از ساختمان های مسطح یا بازسازی شده، ابزار مختلف و سازه های سنگی هستند که حضور گروه اجتماعی بزرگی را نشان می دهد. این گروه تحت شرایط اقتصادی نسبتا پایدار در این منطقه ساکن بوده اند.
همچنین هزاران نمونه جو و گندم وحشی، عدس و نخود در این منطقه شناسایی شده اند که به عنوان نشانه هایی از کشاورزی اولیه در جهان محسوب می شود.
بر اساس سطوح ایزوتوپ های رادیواکتیو یا اتم های عناصر یکسان با وزن مولکولی متفاوت، حضور انسان در این منطقه از رشته کوه زاگرس بین 9 هزار و 800 تا 12 هزار سال قبل تخمین زده می شود.
در اوایل این دوره مردم اقدام به جمع آوری گونه های وحشی گیاهان مانند جو و گندم وحشی می کردند، اما در پایان این دوره کشت محصولات زراعی مانند شکل اولیه ای از گندم های امروزی شکل گرفت.
نکته مهم در نتایج این آزمایش‌ها این است که این جوامع کشاورزی مشغول کشت نمونه‌های وحشی این نوع گیاهان بوده‌اند که بعدا حبوبات و غلات امروزی از آنها ریشه گرفته‌اند.
به عبارت دیگر دوازده هزار سال پیش انسان همان گیاهان وحشی را که در طبیعت وجود داشته کشت می‌کرده است.ر حفاری‌های خود در حاشیه رشته کوه زاگرس در ایران موفق به کشف آثار و بقایای جوامع کشاورزی مربوط به عصر حجر شدند

پرستشگاه و آتشكده هاي ايران باستان



آتشكده پرستشگاه زرتشتيان است كه آتش در جايي خاص از آن قرار ميگيرد و آيينهاي ديني در برابر آن انجام ميشود. ايرانيان باستان تا قرن 4 پ م در فضاي باز نيايش ميكردند و اردشير دوم هخامنشي اولين بار نيايشگاه مسقف ساخت.اطلاعات ما در مورد آتشكده ها به زمان ساسانيان باز ميگردد.اين آتشكده ها چهار تاقيهايي گنبد دار هستند كه درون آنها آتشداني قرار دارد و در آن آتش روشن نگه داشته ميشود.آتشكده ها بر اساس نوع آتشي كه در آنها قرار دارد به سه گروه آتش بهرام، آدران و دادگاه تقسيم ميشوند.آتشكده هاي بسياري در ايران باستان ساخته شده است كه پس از ورود تازيان به مرور تخريب شدند.برخي از آنها نيز به مسجد تبديل شدند مانند مسجد جامع اصفهان و اردستا

dj_remix عزيز فوق العاده جالب بود.من كه از مطالعه اين مطالب لذت بردم.مرسي دوست خوبم