فلزياب تركيبي كاوشگر

آرش عزیز اگر از نظر تئوری بخواین حساب کنین منابع در این زمینه وجود داره اما فکر نمیکنم بر اساس تئوری محض بشه نظر داد! چیزی که مشخصه شیب بازگشتی امواج تفاوت مشخصی داره. این مساله رو بین فلزات مغناطیسی و غیر مغناطیسی هم میشه بررسی کرد و به مساله تفکیک هم رسید! فلزیاب در واقع بر اساس تغییرات مغناطیس عمل میکنه و از این حیث خواص مغناطیسی اشیاء هست که تاثیر داره. این خاصیت در مورد آهن کاملا متفاوته. بعد از اون سایر فلزات قرار دارن. خاک و املاح خاصیت مغناطیسی بسیار پایین تری دارن. به همین نسبت موج بازگشتی فرق میکنه. اما اگر شما بخواین فیلتر خاصی درست کنین این احتمال هم هست که بعضی فلزات رو دیگه نشه در برد مناسبی زد! برای همین کار مشکلیه.
بنظر من شما باید با کمک اسیلوسکوپ خودتون روی همین مدار خاص بررسی و تست کنین. تغییر امواج رو دقیقا در مورد فلز آهن و چند فلز دیگه مقایسه کنین. در عین حال چیزهایی مثل آجر و سنگ و سفال و سرامیک رو هم به لوپ نزدیک کنین و ببینین چه تغییری در موج حاصل میشه. در اون صورت میتونین به این ایده برسین که مثلا برنامه میکرو رو چطور تغییر بدین.

متاسفانه من اسکوپ ندارم.میخواستم ببینم کسی رو این موضوع کار کرده که تجربیاتش رو در اختیار ما قرار بده.؟میشه بگید اصولا املاح زمین روی کدوم قسمت از موج بیشترین تاثیر رو میذارن؟البته فکر کنم با توجه به ضعیف بودن سیگنال ذرات زمین احتمالا قسمتهای انتهایی موج رو تحت تاثیر قرار میدن.درسته؟میشه یه منبع رو تو این زمینه به من معرفی کنید؟ممنون میشم

آرش جان متاسفانه بدون اسیلوسکوپ امکان نداره بتونین روی این مساله زیاد بررسی داشته باشین! چون این مورد تا حدودی هم بستگی به خود مدار داره. شما دقت لازم برای این موضوع رو نمیتونین به عنوان یک فرمول تئوری توقع داشته باشین موجود باشه. اگر اینطور بود که ساخت و تنظیم خیلی از فلزیابها برای راه اندازی نیاز به اسیلوسکوپ نداشت! دیگه چه برسه به طراحی و کار روی کلیت یک مدار.
بهرحال تصویر زیر احتمالا برای شما آشناست. نمودار کلی دشارژ کویل در پالسی ها به این صورت هست:

ضمن اینکه بر اساس تجربه خودم توصیه میکنم اگر قصد کار روی قسمت به اصطلاح فیلتر املاح یا تفکیک رو دارین ؛ قبل هر چیز در مورد لوپ باید به استاندارد دقیقی برسین! دقت کرده باشین هیچ فلزیاب پیشرفته ای نیست که با همه جور لوپ بتونه کار کنه! علتش هم اینه که این قسمتهای حساس فیلتر و تفکیک به طور دقیق به لوپ هم بستگی پیدا میکنن. بنابراین شما حداقل باید ظرفیت لوپ و اهم لوپ رو ثابت درنظر بگیرین و یک عدد مطلوب براش پیدا کنین که دیگه هر لوپ دیگه ای توسط شما یا دوستان خواست استفاده بشه حداقل این دو فاکتور اصلی رو به صورت یکسان داشته باشه تا نتیجه ها درست و مشابه هم در بیاد.

سلام .ارش اقا چرا از کامپیوتر به عنوان اسیلیسکوپ استفاده نمیکنید؟؟؟

ممنون حمیدجان.حرفهای شما کاملا درسته.اما مطمئنا سیگنال ناشی از املاح روی کل موج تاثیر نمیگذاره و در یه جاهایی بیشتر و در یه جاهایی کمتره.فکر کنم این اصل در مورد همه فلزیابها(حداقلpi) ثابته.و نوع کویل فقط این مقدار رو کم یا زیاد میکنه.و البته 100% مقدارش به صفر نمیرسه.سوال دیگه پیش میاد اینه که:فرض ذرات روی قسمت انتهایی موج تاثیر میذارن.ولی وقتی یه مدار از قسمتهای انتهایی موج نمونه نمیگیره چطور سیگنال ناشی از ذرات از قسمت سمپل گیر عبور میکنند؟

دوست عزیز من این مدل از اسکوپ رو دارم اما به خاطر اینکه دقت اونها بسیار پایینه (در حد20کیلوهرتز)در این مورد اصلا به کار نمیاد.

سعید جان اسیلوسکوپ کارت صوتی کامپیوتر حتی اگر با مدار خوب و کابل خوب درست بشه چون پهنای باندش در محدوده صوتی هست اصلا برای این کار قابل استفاده نیست! درسته که فرکانس کلی پالس که در محدوده چند صد هرتز بیشتر نیست رو به صورت کلی نشون میده اما برای کار دقیق ما نیاز داریم که چند میکرو ثانیه اینور اونور بودن موج رو بطور دقیق ببینیم. ولی متاسفانه با اسکوپ کامپیوتری نهایتش فواصل 100 میکرو ثانیه ای رو بشه مشخص کرد. در عین حال نویز اسکوپ کامپیوتر هم بالاست و اصلا نمیشه روش حساب کرد.

آرش جان فقط این نکته رو عرض کنم همونطور که در نمودار ها میبینین ؛ وقتی فلز نباشه باید منحنی دشارژ کویل مطابق منحنی قرمز رنگ باشه. در واقع شما باید روی تفاوت منحنی قرمز و آبی کار کنین. وقتی ذرات مختلف داخل خاک قرار داشته باشن باز هم باید چیزی شبیه به نمودار قرمز رو داشته باشین. با این تفاوت که دیگه به این صافی نیست! کمی حالت نویز روش میفته. شما باید بتونین این دو حالت رو بخوبی و بطور مطمئن از هم مشخص کنین.
البته ذراتی که عملا حالت فلزی دارن و شبیه فلز واکنش نشون میدن واقعا نمیشه کاریشون کرد! این کار بسیار مشکل و تقریبا نزدیک به غیر ممکنه و حتی بهترین فلزیاب های دنیا با تکنولوژی خیلی پیشرفته هم بطور صد در صد نمیتونن این کار رو بکنن.

حرفتون کاملا درسته.صحبت سر این نمودار نیست.در حقیقت این نمودار تفکیک رو نشون میده.و اثر فلزات مغناطیس شونده مثل اهن(رنگ سبز)و غیر مغناطیس شونده مثل مس(رنگ آبی).اما فکر کنم ذرات بحثش یکمی فرق میکنه .البته اینو بگم که اثر ذرات بر موج مثل اثر فلز مغناطیس شونده بر موج.یعنی اگه مداری تفکیک داشته باشه در حالت تفکیک دستگاه ذرات رو به عنوان فلز مغتاطیس شونده نشون میده.اما فکر نکنم مثل فلز بر کل طول موج میرایی تاثیر بذاره.در مورد جمله اخرتون هم منم کاملا با شما موافقم و پست قبلی هم همینو گفتم.شرمنده از این که این موضوع رو اینجا مطرح کردم.و تو تایپیک مربوطه عنوان نکردم.بهرحال از راهنمایی شما ممنون.اگه اسکوپ تهیه کردم این موضوع رو آزمایش میکنم و جواب رو حتما در اختیار شما قرار میدم.

خواهش میکنم آرش جان. البته چند نکته بسیار مهم و کلی دیگه هست که باید شما بخصوص برای بحث املاح در نظر بگیرین.
یکی در مورد فرکانس پالس هست! شما اگر میخواین دستگاه رو بصورت تک فرکانسی در بیارین باید به عدد بهینه ای در فرکانس برسین. معمولا چیزی بین 100 تا 600 هرتز در پالسی ها استفاده میشه. اما اگر هم مساله نفوذ در خاک و هم حساسیت به املاح و هم سنس طلا همزمان برای ما مهم باشن چاره ای نیست که برای انتخاب فرکانس باید یک عدد میانه انتخاب بشه. بنظر من عددی بین 200 تا 300 هرتز میتونه ما رو به این منظور برسونه. اون چیزی که یادمه شما فرمودین فرکانس 490 بود که بنظرم کمی بالاست. این هم قدرت نفوذ در خاک رو کم میکنه و هم حساسیت به ذرات و املاح بطور خودکار بیشتر میشه. در واقع این تغییری هست که به اعتقاد من در بحش فرستنده یا تولید پالس باید در نظر گرفته بشه. ضمن اینکه هر چقدر فرکانس پالس بالاتر باشه ما در تحلیل داده های بازگشتی نیاز به سرعت عمل بیشتری داریم که با یک میکروی معمولی این کار خیلی سخت تر هم هست.
در قسمت سمپل گیری داخل میکرو شما باید میکرو ثانیه ها رو برای این قضیه داشته باشین! فکر میکنم در این مدار از ADC داخلی میکرو استفاده شده. رزولوشون هم که 10 بیتی باید باشه. اما سرعت نمونه گیری این مبدل هم در دقت کار خیلی موثره. بهمین دلیل در مدارات پیشرفته دیجیتالی هیچوقت از مبدل داخلی خود میکرو استفاده نمیکنن! حالا اگر قرار باشه مدار تغییری نکنه ؛ باید تابع و رجیستر های مربوط به ADC رو طوری تنظیم کنین که لااقل حداکثر فرکانس نمونه برداری مطمئن و بدون خطا رو بتونین از طریقش داشته باشین. هر چقدر سرعت نمونه گیری بیشتر باشه تایمینگ دقیق تری رو روی موج بازگشتی میشه تحلیل کرد. اونوقت حتی اگر اسیلوسکوپ هم نداشته باشین لااقل با آزمون و خطا میتونین متوجه تغییرات بشین.
البته این مسائل مربوط به برنامه نویسی میکرو هست و شرطش اینه قبلا هم مدار و هم لوپ فیکس شده باشن. وگرنه تغییرات دیگه محاسبات داخل میکرو رو عوض میکنه.
متاسفانه میکروی اتمگا8 برای این کار ها آنچنان پیشرفته نیست که بخوایم توقع بالایی ازش داشته باشیم. در دستگاههای پیشرفته از ADC خارجی با رزولوشن بالاتر و سرعت نمونه برداری بسیار بیشتری استفاده میشه که اطلاعات بازگشتی رو خیلی دقیق تر میکنه و از طرفی پردازش هم بطور مجزا به عهده پردازنده یا میکرو کنترلر سریع تری هست و حتی از DSP هم برای پردازش سیگنال استفاده میشه که نتیجه کار اصلا با این مدارات قابل مقایسه نیست. بهر صورت در مورد میکروی اتمگا8 همین که از حداکثر فرکانس کریستال یعنی 16 مگاهرتز استفاده شده کار خوبی بوده.