قلعه بهستان زنجان
قلعه بهستان یا کهندژ یکی از معروفترین قلعههای شهرستان ماهنشان است که در 12 کیلومتری شهر ماهنشان و در مجاورت رودخانه قزل اوزن قرار دارد. این قلعه دارای معماری صخرهای بسیار جالب توجه میباشد که ارتفاعی در حدود 200 متر دارد. به گفته کارشناسان این قلعه کاربرد تدافعی داشته است زیرا بخشهایی در قسمتهای بالای قلعه وجود دارد که راه دسترسی به آنها از طریق پلکانهایی است که داخل سنگ ایجاد شدهاند. این دژ دارای راهپلههای زیگزاگی در ضلعهای غربی و شرقی است که روزگاری از پایینترین قسمت ضلع شمالی آن شروع میشد ولی اکنون به دلیل فرسایش طبقات زیرین آن، تردد در این مسیر خطرناک و تقریباً ناممکن است. راهپلههای ضلع شمال غربی قلعه یکی از بخشهای دست نخورده و سالم دژ بهستان است که در بالای آن اتاقی به شکل طاق محرابهای مساجد دوران اسلامی تزئین شده است. قسمت بالای قلعه با گچ اندوده شده و داخل آن حوضی با ابعاد 7×3 متر و از جنس سنگ و ساروج قرار دارد که با استفاده از لولههای آب گِلی نیممتری به اسم گنگ، آب آن تأمین میشده است.
بنابر شواهد موجود قدمت این دژ به دوره هخامنشیان بازمیگردد و نام بهستان نیز احتمالاً تغییر شکل یافته کلمه «بیستون» است. این قلعه در دوره سلجوقیان مورد استفاده بوده و بخشهای مختلفی نیز در همین دوره در این قلعه ایجاد شده است. در اطراف قلعه بهستان سفالهایی به دست آمده که متعلق به دوره سلجوقیان میباشد.
متأسفانه به علت وزش بادهای تند و فرسایش بادی و عبور رودخانه قزل اوزن، این قلعه در حال تخریب است و به دلیل تخریب زیاد تنها با کوهنوردی میتوان بر بالای قلعه با تخته سنگهای عظیم مسطح آن رسید.