آموزش تخصصی باستان شناسی

تدفین های عصرآهن--گور مگالیتیک


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تدفین های عصرآهن--گور مگالیتیک

کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تدفین های عصرآهن
گورهای خمره ای:

این نوع گورها از نمونه های نادری هستند که در میان تدفین های عصر آهن دیده شده اند

آنان اجساد را پس از قرار دادن در داخل خمره با آیین خاص دفن می نمودند که شاید این نوع تدفین به علت تداعی کردن ، قرار گفتن جنین در رحم مادر باشد که سعی داشتند در هنگام دفن نیز همان شکل را حفظ نمایند که بیشتر در مورد کودکان انجام می گرفته است
این خمره های تدفینی به صورت کوزه های دهانه گشادی بودند,در یکی از نمونه ها خمره مذبور در جهت شرقي – غربي بر روی زمين قرار داده شده و سر خمره در سمت غرب قرار داشته است جمجمه اسكلت در روی دهانه خمره قرار داده شده بود و درپوشی از جنس سفال ، دهانه آن را كاملا پوشانده بود خمره ياد شده داراي 110 سانتيمتر ارتفاع و 70 سانتيمتر قطر بدنه است و اسكلت درون آن كاملا به صورت جمع شده قرار داشت به طوری كه پاها در جلوی سينه و دستها بر روي زانو قرار گرفته بود و در شکل، وضعيت قرار گرفتن جنين در داخل رحم مادر را به آن بخشيده بود

در كاوش درون خمره هيچ گونه شئی در اطراف اسكلت مشاهده نشد ولی در پيرامون خمره و بالاي سر اسكلت يك عدد ليوان سفالي خاكستري رنگ دسته دار با كف صاف قرار داده شده بود كه اين ويژگيی ، شيوه خاصی را در نحوه تدفين به نمايش می گذارد , اين گونه تدفين به گروه خاصی مانند كودكان تعلق بیشتری داشته است.

کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تدفین های عصرآهن---گور خمره ای


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

تدفین های عصرآهن
گور دُلمن :
واژه دلمن را برگرفته از اصطالحی به نام "تائول مائن"میدانند
واژه"تائول" به معنای تخته و "مائن"به معنای سنگ می باشد. این واژه در کل به معنای تخته سنگ است.

دلمن ها بناهایی از تخته سنگ عمودی اند که با چند تخته سنگ افقی که همچون سینی میز هستند، پوشانده شده بودند. تخته سنگهاى مسطحى که عموما روى چند پایه یا منهیرقرار دارند. با توجه به امکانات موجود در آن زمان برای چگونگی برپایی این سنگهای عظیم، نظریه های جدیدی از سوی برخی محققان مطرح شده و اینکه یا بشرآن روزگار به تکنیک های الکترو مغناطیس برای بی اثر کردن جاذبه زمین دست پیدا کرده بوده و یا اینکه موجودات فضایی در هزاران سال پیش توانسته اند با قدرت فوق العاده خود چنین بناهایی را ایجاد کنند. اما باید گفت که تحول در معماری در تمامی و یا بخش اعظمی از گیتی هم زمان صورت نگرفته اما توان برتری و غلبه انسان بر طبیعت را نمایان می کند.در اکثر کشورها، نمونه هایی از چنین بناهایی وجود دارد که از نظر شیوه برپایی وچگونگی ساخت، در سبک های مختلفی بنا گردیده و با نامهایی همچون منهیر,دلمن,تریلیتو " استون هنج" طبقه بندی شده اند.
بزرگترین دلمن شناخته شده ای که تابحال مشاهده شده، در برزیل واقع است. در اینجا سه دلمن وجود دارد که فضایی به مساحت یکصد متر مربع را اشغال کرده است. در نقاط مختلف جهان از جمله در ناحیه ماسیف سانترال فرانسه، بریتانیا، ایرلند، جزایر بالئاروس، جنوب اسپانیا، اردن و دیگر کشورها، دلمنها در مقادیر بسیار یافت شده اند.در مناطق مختلف ترکیه و به ویژه در ناحیه تراکیه نیز چنین بناهایی پیدا شده اند. ازهمین رو، اصطلاح مزبور در زبانهای مختلف کره ای، آلمانی، پرتغال و سایر کشورها با
اصطلاحات و اسامی دیگری غیر از دلمن به کار برده می شود.در رابطه با توزیع و پراکندگی دلمن ها در نقاط مختل جهان، نظریاتی از سوی دانشمندان ابراز شده است. دلمن های کشف شده درایران در نواحی آذربایجان و لرستان و دو سنگ افراشته در جزیره خارک می باشند. دلمنهای آذربایجان عمدتا در نواحی نمین، منطقه چای قوشان و ادامه آنها تا تالش و آستارا هم دیده می شود,انسانها به همراه ابزار و وسایل زندگی در برخی دلمنهاست که وجود ابزار و وسایل زندگی از اعتقاد به زندگی پس از مرگ در دوره باستان حکایت دارد. مردگان اغلب در حالت نشسته، با ابزارهای سنگی، مفرغی و زیور آلت یکجا دفن شده اند.اما نباید از ادله های اساطیر هم در این زمینه غفلت ورزید. چرا که در افسانه های جن و پری روسی، تزاروویچ ایوان، قهرمانان حماسی و دیگر شخصیت ها از کنار یک سنگ کنارجاده ای عبور می کنند که آنها را به مرگ رهنمون می سازد. اینها سنگهایی هستند با نشانی از دلمن
از اشیاء موجود در قبرها، نشان داده است که دلمن های موجود در فلسطین، همچون دلمن های یافت شده در سایر کشورهای جهان، به عنوان قبر مورد استفاده قرار می گرفته اند,همانگونه که می دانیم، درمذهب شرک مردمان عهد باستان عقیده بر این بود که همراه با مردگان باید غذا،نوشیدنی و اشیاء دیگر قرار داده شود. بدون هیچ شکی باید گفت که این کار آنان برای تامین مایحتاج ضروری مرده بوده است. اما نکته جالب توجهی که باید در این زمینه بدان پرداخت این است که در برخی مقابر و دلمن ها، چراغ نیز یافت شده است. شایدبتوان این گونه حدس زد که قرار دادن چراغ، آخرین نشان متداول از یک آیین ابتدایی در بین مردمان باستانی بوده است. شاید استفاده از آن به منظور گرم نگه داشتن بدن یا تامین روشنایی مرده بوده است. در بسیاری از دلمن های دانمارکی خاکستر چنین چراغهایی یافت شده است .در اغلب دلمنها حفره ای در یکی از لوحه های سنگی حفر شده که بنا به عقیده اغلب دانشمندان این حفره ها اختصاص به مرده داشت. دیگر دانشمندان حدس می زنند که چنین حفره ای به جهت روح مرده بوده تا در فرصت مناسب بتواند از بدن خارج شود. به نظر می رسد که برخی یادمان های سنگی ایستاده در برخی فرهنگها، نمادی ازپرستش نیاکان بوده باشند. در برخی جاهایی که مجموعه عظیمی از چنین سنگهای یادمان وجود دارد، مردمان محلی هنوز هم بدانها با شیوه ای روحانی احترم گذاشته و یا آنها را به گورستانهای جدید منتقل می کنند. چنین تصور می شود که این کار برای ارتباط با مردگان از طریق چنین سنگهای یادمانی می باشد
ایجاد حفره ها در دلمنها را جهت استفاده از نورخورشید برای کسانی که در آن زندگی می کردند و در واقع نوعی پنجره های اولیه میتوان خطاب کرد
گاهی در کنار چنین دلمن هایی که عبارت از آرامگاه یا گور می باشد، مجموعه ای ازدلمن ها در کنار هم وجود دارند و این گونه به نظر می رسد که راه سر پوشیده ای به وجود آورده اند درازای چنین دلمن هایی که به شکل گالری در کنار هم قرار گرفته اند،گاهی وقتها به 21 متر می رسد
[Forwarded from Persian Archaeologist]
گاهی اوقات، کل این گروه از دلمن ها، حاکی از دو یا سه دسته مرکزی از دلمن ها دارد.اینها که اغلب بر روی یک صفحه سنگی طبیعی مشابه و تقریبا در فاصله یک تا چهارمتری از یکدیگر بنا شده اند. چنین تراکمی از دلمن ها، به طور فرضی می تواندانعکاسی از این باشد که هسته مرکزی خانواده های همخون، با گروهی از خانواده های خویشاوند آن، در طی نسل های بسیار از چنین بناهایی به منظور تدفین استفاده می کرده اند. در واقع حفاریهای باستانشناسی بر روی موارد خاصی از دلمن ها، آشکارا حاکی از آن است که مردمان این زمان از بناهای خرسنگی این چنینی به عنوان آرامگاه استفاده می کرده اند. دلیل آن هم این است که استخوانهای مربوط به تدفین های مختلفی از نسل های بسیار در اینجاها انباشته شده است.
برخی دلمن ها بر روی زمین و برخی از آنها نیز در زیر زمین قرار دارند و می توان دلمنهای روی زمین را به عنوان اقامتگاه و دلمنهای زیر زمینی را آرامگاه تلقی کرد.
برای بنای چنین آرامگاههایی، وجود بلوکهای سنگی بسیار بزرگ در نواحی مورد نظر،بسیار ضروری بوده است. در جاهایی که چنین سنگهایی وجود نداشت، مرده ها را به جای مقبره های سنگی بزرگ، در خاک و یا در"پیت هوس"که چیزی شبیه به کوزهبزرگ است دفن می کردند.
سبک دیگری از معماری در همین دوران وجود دارد که ارتباط زیادی با دلمنها دارد وآن تمدن خرسنگی می باشد. خرسنگ یا خر پشته به قطعات سنگی بزرگی گفته می شود که روی هم گذاشته شده تا جدا کردن آنها در هنگام عملیات به راحتی صورت گیرد. خرسنگها گاهی در کنار دلمنها خودنمایی می کنند. در ایتالیا و مناطق فاسا و آنگیه و سنگهای ایستاده به صورت افراشته به سبک گور مگالیتیک مشاهده شده که در اطراف آن سنگهای بزرگ بر روی سنگهای دیگر به شکل دایره ای پیچیده شده اند که شاید به این طریق محدوده قبرها را مشخص کرده اند
دلمن ها متاثر از شرایط آب و هوایی، سنگهای موجود در منطقه، استحکام سنگها و وضعیت جغرافیایی منطقه، همچنین متاثر از فرهنگ، اعتقادات و ارزشهای ساکنان آن در سبکهایی مخصوص به خود ساخته شده اند.به عنوان مثال، در فالت ایران، خرپشته ها برای مقبره ها و به خصوص مقابر بزرگان ساخته می شدند و در تمدنهای قرون بعدی نیز می توان این روش بام سازی بر روی قبور را در نخستین گورهای دوران هخامنشی
مانند آرامگاه کوروش مشاهده کرد و این ادامه سنت خانه سازی اقوام ایرانی است که پیش از آمدن به فلات ایران در مناطق باران خیز ساحل غربی و جنوبی دریای خزر زیسته و از آن راه به فالت ایران رسیده اند. در ارتباط با کارکرد این بناها نیز باید گفت که محققان از ظاهر این بناها درباره کاربرد شان به نتایج قطعی نرسیده اند؛ اما کاربردهای احتمالی که در مورد آنها حدس زده اند، عبارت اند از: کاربرد نجومی،قربانگاهی برای پیشگاه خدایان، آرامگاه مردگان، مکانی به عنوان سکونتگاه و محلی برای خورشید پرستی و غیره. می توان گفت که اغلب این حدسها تا حدودی نزدیک به واقعیت اند. نکته دیگری که به عنوان نتیجه گیری اساسی ما حائز اهمیت است، آن است که دلمن یکی از مصنوعات ساخته دست بشری در جاههایی از طبیعت بوده است که غار طبیعی در آنجا وجود نداشته است. اما با این همه باید گفت که، دلمن نمادی از غار یا چیزی شبیه به آن بوده و به عنوان مسکن دارای کاربرد دوگانه هم برای زندگان و هم برای مردگان بوده است در پایان . بنا به دالیل گوناگونی که گفته شد، می توان مذهب را به عنوان مهمترین انگیزه برپایی دلمنها بیان کرد. در واقع، عمل برپایی سنگهای مقدس، بلافاصله پس از آنکه برقراری آیین مسیحیت به آیین رایج زمان خودنیز، تداوم پیدا کرد.


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

روش ساخت دلمن ها


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

گور دلمن

گور دلمن

کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

گور دلمن با نورگیر


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg

ایلامیان
پادشاهی ایلام بیش از دو هزارسال، تا حدود سال پانصد و پنجاه پیش از میلاد در جنوب غربی سرزمین كنونی ایران برپا بود. این پادشاهی از اتحاد دولتهای كوچك تشكیل شده بود و تقریبا در تمام مدت از استقلال بر خوردار بوده است. اوج شكوفایی ایلام در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد بود. سرزمین آنها از شمال تا نزدیك همدان، از مشرق تا كرمان، از جنوب تا خلیج فارس و از مغرب تا نواحی بین النهرین گسترده بود اما سرزمین اصلی آنها را می توان از خوزستان تا بوشهر دانست.
کهن ترین منبعی که در آن نام ایلام ذکر شده، متعلق به 2680 پیش از میلاد است. درفهرست شاهان سومری آمده است که ان-مبرگیسی پادشاه نیمه افسانه ای نخستین دودمان کیش، به ایلام لشکر کشید و از آنجا غنایم بسیاری به چنگ آورد.
شروع تاریخ ایلام از حدود 2500 پیش از میلاد است. منطقه انشان از جمله مراكز پادشاهی كوچكی بود كه پادشاهی بزرگ ایلام را تشكیل می داد. نزدیك به 2200 پیش از میلاد، كوتیك اینشوشینیك پادشاه نیرومند انشان بین دولتهای محلی در منطقه اتحاد پدید آورد و خود در راس آن قرار گرفت و به این ترتیب پایه گذار ایلام بزرگ شد. در قرن 12 پیش از میلاد، ایلامیان به پادشاهی پانصد ساله كاسی ها در سرزمین بابل پایان دادند.
در زمان ایلامیان كشاورزی و فن آبیاری بسیار پیشرفت كرد. سفال سازی، ذوب فلز و بازرگانی نیز در این دوره رونق داشت. مهرهای باقیمانده از ایلام، اطلاعاتی از زندگی مردم این سرزمین به ما می دهند. از طرح های این مهرها می توانیم به حرفه های مردم آن دوره پی ببریم. در دولت ایلام نرخ بهره مشخص و ابزارهای اندازه گیری یكسان بود. كاهنان در معاملات شركت می جستند و اداره سرزمینهای وسیع كشاورزی با آنان بود. مالكیت شخصی قانونی بود. زبان آنها ایلامی بود و خط مخصوص خود داشتند. البته به سبب همسایگی با بین النهرین از خط اكدی و سومری نیز استفاده می كردند.
بزرگترین خدای ایلامیان هومبان یا گل بود. الهه این شوشیك در مر تبه بعدی قرار داشت. قرار گرفتن الاهه در مقام بالاترین مرتبه خدایان، نشان از احترام آنها به مقام زن بود. آنها علاوه بر دهها خدای ایلامی به خدایان بابلی نیز اهمیت می دادند. خدایان برای خود معابدی داشتند كه معروف ترین آنها در هفت تپه و چغازنبیل یافت شده است.
شهرهای مهم ایلامیان شوش و دور-اونتش بود. شوش پایتخت اصلی ایلامیان بود. گذشته از آثار بسیار ایلامی، ستونی كه قانون حمورابی بر آن نقش بسته است نیز در شوش كشف شده است. شهر دور-اونتش نیز در همسایگی شوش قرار دارد كه اكنون آنرا به نام چغازنبیل می شناسیم. در قرن سیزده پیش از میلاد، به فرمان یكی از پادشاهان ایلامی به نام اونتش گل این شهر ساخته شده است. زیگورات چغازنبیل در این شهر قرار دارد. شهر مذكور هنوز توسط باستان شناسان از زیر خاك بیرون نیامده زیرا در منطقه ای نظامی قرار دارد. بناهای هفت تپه نیز در این مكان قرار دارند.
در قرن 12 پیش از میلاد، بخت النصر پادشاه بابل ایلامیان را شكست داد. از این تاریخ تا قرن 7 پیش از میلاد ایلامیان قدرت خود را از دست داده بودند. پس از آنكه دوباره قدرت خود را به دست آوردند، دخالتهای دولت آشور موجب بروز اختلاف در خاندان شاهی ایلام شد. در سالهای 648 تا 646 پیش از میلاد، آشور بانیپال به ایلام حمله كرد و شوش وشهرهای بزرگ دیگر را به شیوه وحشیانه آشوری غارت كرد. هر چند كه سرزمینهای ایلام ضمیمه خاك آشور نشد ولی ایلام برای همیشه اهمیت خود را از دست داد. كورش هخامنشی در سال 559 پیش از میلاد به پادشاهی انشان رسید و ایلام یكی از بخشهای امپراتوری هخامنشی شد. شوش نیز به یكی از اقامتگاههای مهم هخامنشی تبدیل شد.


کانال آموزشی
persian archaeologist
https://telegram.me/joinchat/AAAAAD8uAfDJXZ2rj9jCWg